علوم اجتماعی
فاطمه اسماعیل پور دریمی؛ اسماعیل جعفری؛ امیررضا اصنافی
چکیده
هدف: بررسی عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام آموزش عالی میتواند به بهبود آن کمک نماید. در نتیجه، هدف این پژوهش شناسایی و سطح‌بندی عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام دانشگاه بر اساس معادلات ساختاری تفسیری بود.روش‌شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش بخش کیفی اسناد و متون درباره مرتبط با پژوهش و خبرگان ...
بیشتر
هدف: بررسی عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام آموزش عالی میتواند به بهبود آن کمک نماید. در نتیجه، هدف این پژوهش شناسایی و سطح‌بندی عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام دانشگاه بر اساس معادلات ساختاری تفسیری بود.روش‌شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش بخش کیفی اسناد و متون درباره مرتبط با پژوهش و خبرگان این حوزه بودند. تعداد 50 اسناد و متون با روش نمونهگیری هدفمند و تعداد 10 نفر از خبرگان با روش نمونهگیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. دادهها با یادداشت‌برداری از اسناد و متون و نظرسنجی از خبرگان درباره پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری و با روش معادلات ساختاری تفسیری در نرم‌افزار PLS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام آموزش عالی شامل 11 عامل چالش‌انگیزکردن برنامه‌درسی دانشگاهی، ترویج اشکال مشارکت اجتماعی، آماده‌سازی دانشجویان برای مشاغل عمومی، برنامه‌درسی شهروندی فعال، آموزش و یادگیری مسئولیت اجتماعی، پژوهش‌محوری، پروژه‌های اجتماعی، پرورش افراد شایسته، توسعه شهروند واجد شرایط، توجه به دیدگاه ذینفعان اجتماعی در نظام دانشگاهی و آموزش حساسیت اجتماعی بودند. نتایج معادلات ساختاری تفسیری نشان داد که عامل ترویج اشکال مشارکت اجتماعی در سطح اول، عوامل پژوهش‌محوری و پرورش افراد شایسته در سطح دوم، عامل آموزش و یادگیری مسئولیت اجتماعی در سطح سوم، عوامل چالش‌انگیزکردن برنامه‌درسی دانشگاهی و آماده‌سازی دانشجویان برای مشاغل عمومی در سطح چهارم، عوامل برنامه‌درسی شهروندی فعال، توجه به دیدگاه ذینفعان اجتماعی در نظام دانشگاهی و آموزش حساسیت اجتماعی در سطح پنجم، عامل توسعه شهروند واجد شرایط در سطح ششم و عامل پروژه‌های اجتماعی در سطح هفتم قرار داشتند و بر اساس آن مدل ساختاری تفسیری عوامل موثر بر نقش اجتماعی نظام دانشگاه طراحی شد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، برنامه‌ریزان و متخصصان آموزش عالی می‌توانند از نتایج این پژوهش بهره‌برداری کرده و برای بهبود وضعیت دانشگاه و کسب مزیت رقابتی از عوامل موثر شناسایی‌شده بر نقش اجتماعی نظام دانشگاه استفاده نمایند.
محمدعلی نیک بخش؛ سعید اسماعیلی
چکیده
یکی از روش های ایجاد این دیدگاه شهروند محور و شکل گیری مردم سالاری، ایجاد پل ارتباطی بین شهروندان و دولت برای مشارکت دادن شهروندان در فرآیند خط مشی گذاری است. بنابراین اصل مشارکت شهروندان در فرایند خط مشی گذاری یک پدیده مطلوب است، اما مشخص نیست که چگونه می توان زمینه را برای ایجاد چنین شرایطی فراهم کرد. از همین رو در این پژوهش به شناسایی ...
بیشتر
یکی از روش های ایجاد این دیدگاه شهروند محور و شکل گیری مردم سالاری، ایجاد پل ارتباطی بین شهروندان و دولت برای مشارکت دادن شهروندان در فرآیند خط مشی گذاری است. بنابراین اصل مشارکت شهروندان در فرایند خط مشی گذاری یک پدیده مطلوب است، اما مشخص نیست که چگونه می توان زمینه را برای ایجاد چنین شرایطی فراهم کرد. از همین رو در این پژوهش به شناسایی عوامل موثر بر مشارکت شهروندان در فرایند خط مشی گذاری عمومی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پرداخته شد. پس از بررسی مبانی نظری و مطالعات پیشین در حوزه مشارکت شهروندان در فرایند خط مشی گذاری عمومی، بر اساس مطالعات صورت گرفته، 16 عامل موثر شناسایی گردید. سپس این مولفه ها در قالب سه مرحله پرسشنامه دلفی در اختیار خبرگان قرار گرفت. با عنایت به تحلیل سه راند دلفی، 1 مولفه در سایر مولفه ها ادغام شد و 5 مولفه نیز حذف گردید و در نهایت 15 مولفه مورد تایید خبرگان قرار گرفت. در ادامه با استفاده از نظرات کارشناسانه 80 نفر از خبرگان و متخصصان در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به دسته بندی و بررسی آماری عوامل پرداخته شد و تحلیل نتایج با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی، نشان داد که می توان 15 مولفه را ذیل 5 عامل دسته بندی کرد. عوامل اصلی شناسایی شده شامل ارتباط و کانال های ارتباطی، حمایت از نمایندگان و منتخبان شهروندان، تنظیم قوانین و مقررات، تشویق و ایجاد انگیزه در شهروندان و اصلاحات در ساختار دولتی بود.
روانشناسی
کمال الدین یارعلی؛ طیبه تجری؛ مریم صفری
چکیده
هدف: توجه به تدریس کارآفرینانه در عناصر برنامه‌درسی اهمیت زیادی دارد و بر همین اساس، هدف این مطالعه، واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این مطالعه همه خبرگان و متخصصان کشور شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس ...
بیشتر
هدف: توجه به تدریس کارآفرینانه در عناصر برنامه‌درسی اهمیت زیادی دارد و بر همین اساس، هدف این مطالعه، واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این مطالعه همه خبرگان و متخصصان کشور شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس شرکتهای دانش‌بنیان، همکاری با نهادهای واسطه‌ای کارآفرینانه، آموزش و تدریس کارآفرینی، تألیف مقاله، کتاب و راهنمایی یا مشاوره پایان‌نامه و رساله در زمینه کارآفرینی، متخصص برنامه‌ریزی درسی و مدیران آموزش عالی در دانشگاه‌های ایران در سال تحصیلی 400-1399 بودند. نمونه‌ها طبق اصل اشباع نظری و با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند که تعداد آنها 25 نفر بود. ابزار پژوهش حاضر مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی و پایایی آن مورد بررسی و تایید قرار گرفت. دادهها با روش کدگذاری مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران 216 مفهوم در 47 مولفه و 6 مقوله داشت. مقوله شرایط علّی شامل 8 مولفه و33 مفهوم، مقوله شرایط زمینه‌ای شامل 8 مولفه و 36 مفهوم، مقوله شرایط مداخله‌گر شامل 9 مولفه و 28 مفهوم، مقوله محوری شامل 5 مولفه و 39 مفهوم، مقوله راهبردها شامل 12 مولفه و 54 مفهوم و مقوله پیامدها شامل 5 مولفه و 26 مفهوم بود.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه، متخصصان و برنامه‌ریزان درسی می‌توانند گام موثری در جهت بهبود برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی بردارند.
روانشناسی
خدیجه ایروانی؛ لیلا ایروانی؛ معصومه مقیمی فیروز آباد
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش حل مسئله برکیفیت زندگی و مسئولیت‌پذیری در دانش آموزان منطقه 2 شهر تهران بود.روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه موردمطالعه شامل دانش آموزان منطقه 2 آموزش و پرورش متطقه 2 در سال تحصیلی98-97 بود. از جامعه موردنظر، تعداد 30 نفر به شیوه نمونهگیری ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش حل مسئله برکیفیت زندگی و مسئولیت‌پذیری در دانش آموزان منطقه 2 شهر تهران بود.روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه موردمطالعه شامل دانش آموزان منطقه 2 آموزش و پرورش متطقه 2 در سال تحصیلی98-97 بود. از جامعه موردنظر، تعداد 30 نفر به شیوه نمونهگیری هدفمند با توجه به ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و در دو گروه آزمایش(20 نفر و کنترل(20نفر) قرار داده و پرسشنامه‌های کیفیت زندگی(SF-36) و مسئولیت‌پذیری گاف به‌عنوان پیش‌آزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه‌های آزمایش به مدت ده جلسه تحت آموزش آموزش حل مسئله قرار گرفتند. در طی این مدت بر روی گروه کنترل هیچ مداخله‌ای صورت نگرفت و درنهایت پس‌آزمون از گروه آزمایش و کنترل گرفته شد.یافته‌ها: نتایج تحلیل دادهها به روش کوواریانس چند متغیره نشان داد کیفیت زندگی و مسئولیت‌پذیری دختران گروه آزمایش پس از آموزش بهطور معناداری نسبت به گروه کنترل افزایشیافته است. نتیجه گیری: لذا آموزش حل مسئله، در افزایش کیفیت زندگی و مسئولیت‌پذیری اثربخش بوده است .
علوم اجتماعی
امین امینی
چکیده
هدف: در این مطالعه سعی شده است ارزیابی تاثیرکیفیت زندگی کاری بر اثربخشی سازمانی کارکنان با توجه به اثر هوش هیجانی بررسی قرار گیر‌د.روش: تحقیق حاضر از لحا‌ظ روش، تحقیقی پیما‌یشی و از لحا‌ظ هدف، تحقیقی کاربردی- توسعه ای بود. جامعه آماری این تحقیق کارکنان شرکتهای ...
بیشتر
هدف: در این مطالعه سعی شده است ارزیابی تاثیرکیفیت زندگی کاری بر اثربخشی سازمانی کارکنان با توجه به اثر هوش هیجانی بررسی قرار گیر‌د.روش: تحقیق حاضر از لحا‌ظ روش، تحقیقی پیما‌یشی و از لحا‌ظ هدف، تحقیقی کاربردی- توسعه ای بود. جامعه آماری این تحقیق کارکنان شرکتهای دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات شهر تهران بودند. روش نمونه گیری بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده بود. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه استاندارد استفاده شده. این تحقیق بر اساس معادلات ساختاری می باشد و برای تحلیل داده ها از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است.یافته ها: نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تعیین تاثیر تاثیرکیفیت زندگی کاری بر اثربخشی سازمانی کارکنان معناداری شده است.نتیجه گیری: براساس یافته ها نتایج نشان داد تاثیر کیفیت زندگی کاری بر هوش هیجانی معنادار شده است. بعلاوه نتایج نشان داد متغیر تاثیر تعدیلی فرایند هوش هیجانی بر رابطه کیفیت زندگی کاری بر اثربخشی سازمانی معنادار شده است.
جلال کارآمد؛ وحید فلاح؛ لادن سلیمی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش فلسفه به روش روایتی بر باورهای معرفت شناختی و خودآگاهی هیجانی در نوجوانان انجام شد.روش شناسی: روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری شامل 30 نفر از دانش آموزان بودند که با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش فلسفه به روش روایتی بر باورهای معرفت شناختی و خودآگاهی هیجانی در نوجوانان انجام شد.روش شناسی: روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری شامل 30 نفر از دانش آموزان بودند که با استفاده از روش نمونهگیری خوشه ای مرحله ای، در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل همتاسازی شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش فلسفه به روش روایتی قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. بهمنظور گردآوری دادهها از پرسشنامه باورهای معرفت شناختی بیلس (2009) و خودآگاهی هیجانی گرنت و همکاران (2002) استفاده شد. داده های گردآوری‌شده از طریق آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر) و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-V22 تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که روش (آموزش فلسفه به روش روایتی) بر نمرات خودآگاهی هیجانی تاثیر داشته است بطوری که گروه آزمایشی (آموزش فلسفه به روش روایتی) و نسبت به گروه کنترل موجب افزایش نمرات خودآگاهی هیجانی شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش فلسفه به روش روایتی بر باورهای معرفت شناختی در بین نوجوانان موثر است. همچنین آموزش فلسفه به روش روایتی بر خودآگاهی هیجانی در نوجوانان موثر بوده است. از این رو، پیشنهاد می شود آموزش فلسفه به روش روایتی در برنامه آموزشی دانش آموزان گنجانده شود.
نعمت الله موسی پور؛ زینب خاتون افراسیابی؛ مریم صفرنواده
چکیده
هدف: هدف تحقیق حاضر طراحی الگویی برای بهبود عملکرد دبیران ریاضی به منظور پیشرفت دانش آموزان پایه هشتم در آزمونهای بین المللی تیمز بود. روش: این تحقیق از حیث هدف، یک تحقیق اکتشافی بوده و از نظر نتیجه، تحقیق توسعه ای محسوب می شود. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل تمامی اعضای هیئت علمی (تمام وقت) برنامه درسی، در دانشگاه های دولتی و آزاد شهر ...
بیشتر
هدف: هدف تحقیق حاضر طراحی الگویی برای بهبود عملکرد دبیران ریاضی به منظور پیشرفت دانش آموزان پایه هشتم در آزمونهای بین المللی تیمز بود. روش: این تحقیق از حیث هدف، یک تحقیق اکتشافی بوده و از نظر نتیجه، تحقیق توسعه ای محسوب می شود. جامعه مورد مطالعه پژوهش شامل تمامی اعضای هیئت علمی (تمام وقت) برنامه درسی، در دانشگاه های دولتی و آزاد شهر تهران و برنامه ریزان درسی سازمان تالیف کتب درسی آموزش و پرورش و دبیران ریاضی پایه هشتم شهر شیراز در سال 1396 بود که با روش غیر تصادفی 20 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و به صورت حضوری به آنها مراجعه شد.جهت گرداوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که روایی با نظرات خبرگان و پایایی با روش دلفی مورد بررسی قرار گرفت.به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد کیفی و معادلات ساختاری و نرم افزار PLS2 استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که مدل ارائه شده شامل مولفه های آموزش (تدریس) ،برنامه ریزی آموزش ،راهنمایی و مشاوره ،مدیریت و رهبری آموزشی و ارزیابی فراگیران است که بر بهبود عملکرد دبیران ریاضی به منظور پیشرفت دانش آموزان پایه هشتم در آزمونهای بین المللی تیمز تاثیر دارند.نتیجه گیری: نتایج برازش مدل حاکی از مناسب بودن مدل می باشد.
علوم اجتماعی
افسانه صابر گرکانی؛ مهناز پرموز؛ فریبا حنیفی
چکیده
هدف: کیفیت برنامه‌درسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفه‌های ارزشیابی کیفیت برنامه‌درسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامه‌درسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد ...
بیشتر
هدف: کیفیت برنامه‌درسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفه‌های ارزشیابی کیفیت برنامه‌درسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامه‌درسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 12 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه بخش کمی معلمان زن و مرد مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 23593 نفر بودند که طبق جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر از آنها با روش نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه محقق‌ساخته بودند که روایی مصاحبه‌ها با روش مثلث‌سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 83/0 محاسبه شد و روایی صوری پرسشنامه با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه شد. دادهها با روش‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار MAXQDA و آزمون تی یک نمونه‌ای در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.یافته ها: یافته‌ها نشان داد که ارزشیابی کیفیت برنامه‌درسی در مدارس ابتدایی دارای 108 شاخص در 23 مولفه و 6 بعد شامل رویکرد سیستمی ارزشیابی کیفیت برنامه‌درسی (با 4 مولفه تفکر راهبردی، تعمیم‌پذیری اهداف، دریافت بازخورد اصلاحی و تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری)، ارزشیابی کیفی فعالیت‌ها (با 3 مولفه ارزشیابی فعالیت‌های انگیزشی، ارزشیابی فعالیت‌های کاربردی و ارزشیابی فعالیت‌های برنامه‌درسی)، کیفیت‌بخشی امکانات و فناوری‌های نوین (با 3 مولفه امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی و امکانات رفاهی)، کیفیت‌بخشی عوامل ساختاری (با 4 مولفه کمبود منابع و توزیع نامناسب، آینده‌نگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی و عدم انضباط کاری)، کیفیت‌سنجی اصول برنامه‌درسی (با 4 مولفه انعطاف‌پذیری، توالی برنامه‌درسی، سودمندی برنامه‌درسی و جامعیت برنامه‌درسی) و کیفیت‌سنجی مدیریت استراتژیک برنامه‌درسی (با 5 مولفه بهبود ظواهر برنامه‌درسی، بهبود محتوای برنامه‌درسی، انسجام برنامه‌درسی، ترسیم چشم‌انداز و رشد هویت ملی- مذهبی) بود. همچنین، مولفه‌های تفکر راهبردی، تعمیم‌پذیری اهداف، تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری، ارزشیابی فعالیت‌های انگیزشی، ارزشیابی فعالیت‌های کاربردی و ارزشیابی فعالیت‌های برنامه‌درسی، امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی، امکانات رفاهی، کمبود منابع و توزیع نامناسب، آینده‌نگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی، انعطاف‌پذیری،
علوم اجتماعی
مریم قادری شیخی آبادی؛ فخرالسادات نصیری؛ افشین افضلی؛ محمود تعجبی
چکیده
هدف: سبک رهبری هم‌افزا در اجرای استانداردهای کیفیت در مدارس نقش مهمی دارد. هدف پژوهش حاضر ساخت و هنجاریابی پرسشنامه رهبری هم‌افزا در مدیران هنرستان‌های فنی‌وحرفه‌ای بود. روش‌شناسی: روش پژوهش کمی از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش معلمان هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای استان تهران در سال تحصیلی 1401- 1400 بودند. با روش نمونهگیری تصادفی ...
بیشتر
هدف: سبک رهبری هم‌افزا در اجرای استانداردهای کیفیت در مدارس نقش مهمی دارد. هدف پژوهش حاضر ساخت و هنجاریابی پرسشنامه رهبری هم‌افزا در مدیران هنرستان‌های فنی‌وحرفه‌ای بود. روش‌شناسی: روش پژوهش کمی از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش معلمان هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای استان تهران در سال تحصیلی 1401- 1400 بودند. با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی براساس جنسیت و طبقات جامعه و بر مبنای فرمول کوکران، یک نمونه به حجم 364 معلم انتخاب شد. برای گردآوری دادهها از ابزار محقق ساخته‌ی رهبری هم‌افزا 20 گویه‌ای و ابزار دوسوتوانی سازمانی جانسن (2006) استفاده شد. به منظور بررسی ساختار عاملی و روایی سازه پرسشنامه از تکنیک‌های نسبت روایی محتوا، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، و روایی همگرا و واگرا و برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرانباخ و پایایی ترکیبی بوسیله نرم افزارهای SPSS25 وLISREL10.30 استفاده شد.یافته‌ها: براساس یافته‌ها 4 عامل و 20 گویه برای سنجش رهبری هم‌افزا مدیران آموزشی هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای طراحی و ساخته شد. روایی محتوایی ابزار (7585/0) بر اساس نظر متخصصان تأیید شد. در تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل ساختار سازمانی، عوامل برون سازمانی، رفتار رهبری و نگرش‌ها، باورها و ارزش‌ها با مقدار ویژه‌ی بالاتر از یک مشاهده شد که قادر به تبیین 71 درصد واریانس رهبری هم‌افزا بودند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که شاخص‌های برازش پرسشنامه مناسب و مطلوب هستند و پرسشنامه دارای روایی مطلوب می‌باشد. همچنین براساس درصد واریانس تبیین شده‌ی مطلوب 63 درصد در تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم، قدرت پرسشنامه در تبیین واریانس رهبری هم‌افزا تأیید شد. روایی همگرا (6304/0) و واگرا (794/0)، آلفای کرانباخ (936/0) و پایایی ترکیبی (95/0) پرسشنامه نیز بیانگر روایی و پایایی مناسب ابزار رهبری هم‌افزا بودند.نتیجه‌گیری: پژوهشگران می‌توانند از پرسشنامه‌ی طراحی شده جهت سنجش رهبری هم‌افزا و ارتقای مهارت-های رهبری در مدیران آموزشی هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای، به عنوان یک ابزار استاندارد استفاده کنند.
روانشناسی
عطاالله محمودی؛ یحیی یاراحمدی؛ امید مرادی
چکیده
با توجه به تغییر شیوه‌های آموزش از معلم محوری به دانش‌آموز محوری، و وجود خلا در الگوهای آموزش دانش‌آموز محور، این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی الگوی یادگیری معکوس و یادگیری مشارکتی بر درگیری تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه دوم انجام شد. روش تحقیق حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر شیوه انجام مداخله نیمه آزمایشی بود. جامعه پژوهش 60 ...
بیشتر
با توجه به تغییر شیوه‌های آموزش از معلم محوری به دانش‌آموز محوری، و وجود خلا در الگوهای آموزش دانش‌آموز محور، این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی الگوی یادگیری معکوس و یادگیری مشارکتی بر درگیری تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه دوم انجام شد. روش تحقیق حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر شیوه انجام مداخله نیمه آزمایشی بود. جامعه پژوهش 60 نفر از دانشآموزان متوسطه دوم شهرستان سنندج به روش معیارمند در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل انتخاب شدند. ابزار تحقیق نیز شامل پکیج یادگیری معکوس(محمودی و همکاران،1402)، پکیج یادگیری مشارکتی GI(کاظمی و همکاران،1401) و پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو (۲۰۱۳) استفاده شد که در جهت تحلیل اثربخشی از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. بر اساس نتایج مداخله آموزشی، الگوی یادگیری معکوس و یادگیری مشارکتی بر درگیری تحصیلی دانشآموزان تأثیر مثبت و معناداری دارد (05/0>sig). همچنین یافته‌ها نشان داد بین اثربخشی برنامه آموزشی یادگیری معکوس و آموزش مبتنی بر یادگیری مشارکتی بر درگیری تحصیلی دانشآموزان فقط در مؤلفه درگیری شناختی اختلاف معناداری وجود دارد (05/0>sig). بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که بدیع بودن روش آموزش مبتنی بر یادگیری معکوس میتواند یکی از دلایل اثرگذاری آموزش معکوس نسبت به آموزش مشارکتی خصوصاً در مؤلفه درگیری شناختی باشد.
علوم اجتماعی
عادل زاهد بابلان؛ مهدی عبداله زاده؛ محمد اسمعیلی
چکیده
هدف: از جمله مسائلی که سازمان‌های کشور ما با آن روبرو هستند، مسئله چگونگی ارتقای جامعه‌پذیری است. اهمیت این موضوع به حدی است که امروزه یکی از عوامل مهم پیشرفت و ترقی در کشورهای توسعه‌یافته را نیروی کار آموزش‌دیده و با انگیزه و به عبارت بهتر، جامعه‌پذیری کارکنان متخصص در سازمان‌های مختلف می‌دانند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی ...
بیشتر
هدف: از جمله مسائلی که سازمان‌های کشور ما با آن روبرو هستند، مسئله چگونگی ارتقای جامعه‌پذیری است. اهمیت این موضوع به حدی است که امروزه یکی از عوامل مهم پیشرفت و ترقی در کشورهای توسعه‌یافته را نیروی کار آموزش‌دیده و با انگیزه و به عبارت بهتر، جامعه‌پذیری کارکنان متخصص در سازمان‌های مختلف می‌دانند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی پیشایندها و پیامدهای جامعه‌پذیری سازمانی در سازمان‌های آموزشی ایران با استفاده از رویکرد فراتحلیل است.روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر روش اجرا، توصیفی، از نظر نوع استفاده، کاربردی و از منظر ماهیت دادهها، کمی است. جامعه آماری پژوهش مقالات چاپ شده در مجلات علمی- پژوهشی داخل ایران در زمینه جامعه‌پذیری سازمانی، از سال ۱۳۹۰ تا بهار ۱۴۰۲ بود که با استفاده از روش نمونهگیری غیرتصادفی هدفمند ۲۹ مورد به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. پژوهش‌های منتخب با استفاده از نرم‌افزار CMA2 (نرم‌افزار جامع فراتحلیل) تحلیل شدند.یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که از بین پیشایندهای جامعه‌پذیری سازمانی، به ترتیب متغیرهای سواد الکترونیکی (۰/۸۴۹)، اخلاق حرفه‌ای (۰/۸۲۳)، توانمندسازی (۰/۶۷۱)، فرهنگ سازمانی (۰/۵۶۰) و معنویت در محیط کار (۰/۵۵۰) دارای بیشترین اندازه اثر بودند. همچنین از بین پیامدهای جامعه‌پذیری سازمانی، به ترتیب متغیرهای مسئولیت‌پذیری اجتماعی (۰/۷۹۸)، سرمایه روانشناختی (۰/۶۸۰)، بروندادهای نقش (۰/۶۶۹)، رفتار اخلاقی (۰/۶۴۰) و اشتیاق شغلی (۰/۶۲۰) دارای بیشترین اندازه اثر بودند.بحث و نتیجه‌گیری: شناسایی پیشایندها و پیامدهای جامعه‌پذیری در سازمان‌های آموزشی که دارای اهداف، مأموریت‌ها و وظایف متنوع و در عین حال حساسی هستند به مدیران کمک می‌کند تا از طریق تمرکز و به کارگیری عوامل و متغیرهای شناسایی شده جامعه‌پذیری کارکنان در سازمان را تسهیل نمایند و همچنین از نتایج به کارگیری این عوامل و متغیرها در سازمان آگاه شوند و اقدامات مفید و مؤثری جهت بهبود جامعه‌پذیری سازمانی کارکنان انجام دهند.
علوم اجتماعی
فروزان کارخانه؛ حسن رضا یوسفوند؛ حسین دهقان
چکیده
مقدمـه: نابرابـری و ابعـاد مختلـف آن نشـانه های مشـخّصی از توسـعه نیــافتگی شــمرده مــی شــود. تفــاوت هــا و نابرابـریها تهدیـدی جـدی برای کشـورها به شــمار مــی رود، زیــرا زمینــه هــای دسـتیابی به وحـدت و یکپارچگـی ملی را دشوار می کنـد.هـدف اصلی این مقاله بررسی پیامدهای نابرابری آموزشی درمنطقه غرب کشور است. روش کار: پدیدار ...
بیشتر
مقدمـه: نابرابـری و ابعـاد مختلـف آن نشـانه های مشـخّصی از توسـعه نیــافتگی شــمرده مــی شــود. تفــاوت هــا و نابرابـریها تهدیـدی جـدی برای کشـورها به شــمار مــی رود، زیــرا زمینــه هــای دسـتیابی به وحـدت و یکپارچگـی ملی را دشوار می کنـد.هـدف اصلی این مقاله بررسی پیامدهای نابرابری آموزشی درمنطقه غرب کشور است. روش کار: پدیدار شناسی بر پارادایم تفسیری است لذا در این حالت نگاه به پدیده ها نگاهی معنانگر و موشکافانه است. دنبال کردن این وجهۀ تفسیری، طریقی برای اکتساب آگاهی عمیق، ازطریق کشف معانی، اهداف، دیدگاه‌ها ومنطق نهفته است پژوهش با روش کیفی صورت گرفته است. مصاحبه ها به صورت هدفمند و هر مصاحبه به صورت تقریبی 45 دقیقه طول کشید با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشور و قرنطینه بودن افراد مصاحبه‌ها تلفنی انجام شد. متن مصاحبه هر فرد نوشته شده و دوباره برای مصاحبه شونده فرستاده شد که ایشان میزان سقم و درستی متن را تأیید کند. با این روش اعتبار مصاحبه‌ها بدست آمده است جمع‌بندی اطلاعات مصاحبه به تحلیل محتوای مُضونی تبیین پدیده نابرابری اجتماعی واقتصادی و آموزشی در استان‌های هدف پرداخته شد. نمونه گیری هدفمند حجم نمونه مصاحبه با بیست نفر از افراد مطلع و صاحبنظران در منطقه مورد پژوهش تا رسیدن به اشباع نظری است. مشارکت کنندگان درپژوهش حاضر شامل بیست نفر از افراد شاغل در، سه استان کردستان، کرمانشاه و ایلام که 11 نفر مرد و 9 نفر زن بودند مشارکت کنندگاه اساتید دانشگاه و دبیران آموزش و پرورش همچنین کارکنان بهداشت و درمان بودند. یافته ها؛ کاهش عوامل موثر بر ایجاد نابرابری اجتماعی در آموزش میتواند زمینه ساز رشد شاخص‌های مختلف در یک جامعه باشد. نابرابری آموزشی تاثیرات منفی بر وضعیت های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی یک کشور دارد. برداشتن عوامل موثر در ایجاد نابرابری اجتماعی درآموزش ازجمله، فاصله طبقاتی، نگاه جنسیتی، عدم وجود نیروی کارآمد انسانی و منابع و تجهیزات کافی منجر به ایجاد روند رو به رشد و شکوفایی در جامعه می‌گردد.نتایج؛ آموزش و پرورش رکن اساسی توسعه است، علاوه برآنکه فرصتی فراهم می آورد تا افراد توانایی ها و استعدادهای خویش را پرورش دهند، دارای آثار و فواید اجتماعی واقتصادی می‌باشد.
علوم اجتماعی
ملیحه اصغری؛ حکیمه سادات حسینی مهرآبادی
چکیده
هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثر میانجی کیفیت تجربه زیبایی شناختی بر رابطه بین هوش معنوی و رضایت از زندگی در معلمان بود. روش پژوهش، توصیفی – همبستگی با تاکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان شاغل آموزش و پرورش استان قم در سالتحصیلی1402-1401 به تعداد(12549نفر) تشکیل می‌دادند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران ...
بیشتر
هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثر میانجی کیفیت تجربه زیبایی شناختی بر رابطه بین هوش معنوی و رضایت از زندگی در معلمان بود. روش پژوهش، توصیفی – همبستگی با تاکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان شاغل آموزش و پرورش استان قم در سالتحصیلی1402-1401 به تعداد(12549نفر) تشکیل می‌دادند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 372 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند که گزینش آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس صورت گرفت. جمع‌آوری دادهها براساس سه پرسشنامه هوش معنویSISRI24 کینگ(2008) و پرسشنامه تجربه زیبایی شناختی AEQ ونزر(2018) و پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS)داینر و همکاران (1985)صورت گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها به کمک دو نرم‌افزار SPSS و SMARTPLS3 صورت پذیرفت. هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثر میانجی کیفیت تجربه زیبایی شناختی بر رابطه بین هوش معنوی و رضایت از زندگی در معلمان بود. روش پژوهش، توصیفی – همبستگی با تاکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان شاغل آموزش و پرورش استان قم در سالتحصیلی1402-1401 به تعداد(12549نفر) تشکیل می‌دادند.حجم نمونه212 نفربودکه گزینش آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس صورت گرفت. جمع‌آوری دادهها براساس سه پرسشنامه هوش معنویSISRI24 کینگ(2008) و پرسشنامه تجربه زیبایی شناختی AEQ ونزر(2018) و پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS)داینر و همکاران (1985)صورت گرفت.نتایج پژوهش نشان داد که بین تمام مولفه های هوش معنوی و کیفیت تجربه زیباشناختی و رضایت از زندگی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین تجربه زیباشناختی و رضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد.
علوم اجتماعی
مهدی باقری؛ ایران شیخ ابادی؛ حسینعلی جاهد
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مولفه های نظارتی راهبران آموزشی و تربیتی مدارس ابتدایی به منظور ارائه ی الگوی جامع برای آموزش و پرورش دولتی ایران انجام شد. روش شناسی: روش این پژوهش، شیوه کیفی و اکتشافی (با استفاده از نظریه زمینه ای/ داده بنیاد)، از نظر هدف، کاربردی از نوع تحقیقات کاربردی و با توجه به هدف آن، توصیفی از نوع همبستگی بود. در ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مولفه های نظارتی راهبران آموزشی و تربیتی مدارس ابتدایی به منظور ارائه ی الگوی جامع برای آموزش و پرورش دولتی ایران انجام شد. روش شناسی: روش این پژوهش، شیوه کیفی و اکتشافی (با استفاده از نظریه زمینه ای/ داده بنیاد)، از نظر هدف، کاربردی از نوع تحقیقات کاربردی و با توجه به هدف آن، توصیفی از نوع همبستگی بود. در این پژوهش داده ها با استفاده از متون و مصاحبه نیمه ساختمند جمع آوری شد. جامعه آماری در این پژوهش، شامل اساتید رشته علوم تربیتی و خبرگان آموزش و پرورش استان هرمزگان بود. بدین صورت که مصاحبه شونده ها خبرگان تعلیم و تربیت را در بر می گیر‌د و مصاحبه خبرگان تا اشباع نظری انجام شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی بصورت تحلیل محتوا بود. مراحل کدگذاری مورد استفاده در این تحقیق شامل کدگذاری باز و محوری بود.یافته ها: نتایج نشان داد، 8 شاخص اساسی برای الگوی نظارتی راهبران آموزشی و تربیتی در مدارس ابتدایی به دست آمد که عبارتست از: 1- رهبری در بهسازی آموزشی 2- رهبری در بهسازی برنامه درسی 3- رهبری در بهسازی کارکنان 4- مهارت نظری و علمی 5- مهارت فنی و فناوری 6- مهارت اخلاقی و حرفه ای 7- مهارت مدیریت و رهبری 8 - مهارت ارتباطی.
مرتضی موسی خانی؛ سیده ریحانه هدایی پور؛ محمود مدیری
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به دنبال طراحی مدل حذف شکاف دیجیتالی در آموزش و پرورش با تاکید بر بحران همه گیری کویید 19 بوده است. در این راستا هدف از انجام این پژوهش، شناسایی متغیرهای مدل و همچنین تعیین روابط علی بین متغیرهای مدل است.روش شناسی: این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی متغیرها، مولفه‌ها و شاخص‌های تحقیق با استفاده از ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به دنبال طراحی مدل حذف شکاف دیجیتالی در آموزش و پرورش با تاکید بر بحران همه گیری کویید 19 بوده است. در این راستا هدف از انجام این پژوهش، شناسایی متغیرهای مدل و همچنین تعیین روابط علی بین متغیرهای مدل است.روش شناسی: این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی متغیرها، مولفه‌ها و شاخص‌های تحقیق با استفاده از روش داده بنیاد و کدگذاری از طریق مصاحبه با خبرگان استخراج شدند.یافته ها: در بخش کمی از روش مدلسازی تفسیری-ساختاری جامع برای ایجاد مدل و تعین روابط علی بین متغیرهای تحقیق استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 20 نفر از خبرگان آموزش و پرورش هستند که به صورت نمونهگیری غیر احتمالی هدفمند و با تکنیک گلوله برفی و نظری انتخاب شدند. معیار حجم نمونه در بخش کیفی، اشباع نظری است. نتیجه گیری: نتایج بخش کیفی نشان داد که مدل حذف شکاف دیجیتالی دارای متغیرهای «موانع شمول دولت الکترونیک» (عوامل مداخله‌گر)، «بستر توسعه دیجیتال» (عوامل زمینه‌ای)، «ظرفیت‌های دیجیتال» (عوامل علی)، «محتوای دیجیتال» (مقوله کانونی)، «حذف شکاف دیجیتالی» (راهبردها) و «پیامدها» می-باشد. بر اساس نتایج بخش کمی، دو متغیر «بسترهای توسعه دیجیتال» و «موانع شمول دولت الکترونیک» بیشترین تاثیر و اهمیت در مدل دارند و جزء متغیرهای مستقل و محرک قوی هستند که توجه بیشتر مدیران و نظارت مؤثر بر این محرک‌ها میتواند دستیابی به اهداف سازمان کمک کند. انتظار می‌رود که مدل حذف شکاف دیجیتالی در آموزش و پروش منجر به پیامدهای کاهش نابرابری‌های دیجیتالی، کاهش نابرابری‌های اجتماعی، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و افزایش مشارکت خانواده‌ها در فرآیند آموزش تشکیل دهنده گردد.
روانشناسی
محمدحسین محمدی کیا؛ محمدنقی ایمانی؛ علیرضا محمدی نژاد گنجی
چکیده
هدف: امروزه، سیاستگذاری برای بهبود ارتباط دانشگاه و صنعت ارزش و اهمیت زیادی دارد و آموزش دانشگاهی باید بر اساس نیازهای صنعت و جامعه باشد. بنابراین، هدف این پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت در دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند بود.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی آمیخته اکتشافی ...
بیشتر
هدف: امروزه، سیاستگذاری برای بهبود ارتباط دانشگاه و صنعت ارزش و اهمیت زیادی دارد و آموزش دانشگاهی باید بر اساس نیازهای صنعت و جامعه باشد. بنابراین، هدف این پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت در دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند بود.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند و مدیران و فعالان صنایع شهر دماوند بودند. گردآوری دادهها طی مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 15 نفر از اعضای جامعه آماری که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بودند، صورت گرفت. پروتکل مصاحبه، هم از نظر روایی صوری و محتوی و هم از دیدگاه پایایی بر اساس توافق بین دو کدگذار مورد تایید بود. داده‌های تحقیق بر اساس فرآیند تحلیل کیفی طی کدگذاری سه گانه باز، محوری و انتخابی از طریق نرم افزار مکس‌کیودا 2020 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که الگوی آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت در دانشگاه بر اساس نتایج بخش کیفی، از بین 114 کد باز شناسایی شده، دوازده مولفه آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت شامل آموزش مهارت‌های اشتغال پذیری، توسعه برنامه درسی، مشارکت‌های صنعتی، برنامه ریزی و توسعه آموزشی، فرهنگ سازی کارآفرینانه، قانونی و حقوقی، حمایت‌های دولتی، سیاستگذاری، مالی، زیرساخت، سیاست‌های توسعه منابع انسانی دانشگاه، سیاست های آموزشی، پژوهشی شناسایی شدند. همچنین بر اساس نتایج تحلیل کمی، بالاترین اولویت مربوط به مولفه توسعه برنامه درسی و کم‌ترین اولویت نیز مربوط به مولفه مالی بود. در نهایت، الگوی آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت در دانشگاه طراحی شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه درباره الگوی آموزش دانشگاهی مبتنی بر نیازهای صنعت در دانشگاه می‌توان بر اساس اعتباریابی الگو، تمامی ابعاد الگو دارای اعتبار بودند و الگو از برازش مناسب برخوردار بود.
روانشناسی
محمد آزاد عبداله پور
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون مشخصه‌های روانسنجی نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی (SECS؛ فرنهام و لستر، 2012) در گروهی از معلمان ایرانی انجام شد. در مطالعه حاضر 200 معلم (100 مرد و 100 زن) به نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی و پرسشنامه تعامل معلم (QTI؛ لارداسمی و کنی، 2001) پاسخ دادند. روش: به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی نسخة کوتاه ابزار نیرومندی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون مشخصه‌های روانسنجی نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی (SECS؛ فرنهام و لستر، 2012) در گروهی از معلمان ایرانی انجام شد. در مطالعه حاضر 200 معلم (100 مرد و 100 زن) به نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی و پرسشنامه تعامل معلم (QTI؛ لارداسمی و کنی، 2001) پاسخ دادند. روش: به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی به ترتیب از روش‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی و ضرایب همسانی درونی استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعة روایی سازة نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی ضریب همبستگی بین مقیاس‌های چندگانة مربوط به نیرومندهای منشی با وجوة رفتار رابطة بین‌فردی معلم دانش ـ آموز گزارش شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی بر پایة نرم‌افزار AMOS نشان داد که در نمونة معلمان ایرانی ساختار چندبُعدی ابزار نیرومندی‌های منشی شامل شش فضیلت خرد و دانش، شجاعت، عدالت، میانه‌روی، تعالی و انسانیت با دادهها برازش قابل قبولی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین نیرومندهای منشی با رفتارهای مثبت و منفی رابطة بین‌فردی معلم ـ دانش‌آموز به طور تجربی از روایی سازة نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی فضایل چندگانه شامل خرد و دانش، شجاعت، عدالت، میانه‌روی، تعالی و انسانیت به ترتیب برابر با 66/0، 55/0، 52/0، 50/0، 55/0 و 76/0 به دست آمد. نتیجه-گیری: در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که نسخة کوتاه ابزار نیرومندی منشی برای سنجش نیرومندهای منشی در گروه نمونة معلمان ایرانی، ابزاری روا و پایا است.
علوم اجتماعی
روانبخش جهانشاهی؛ منصور حقیقتیان؛ شاپور بهیان
چکیده
هدف: بسیاری از صاحبنظران حوزه جامعه‌شناسی و روانشناسی معتقدند که دوره نوجوانی آغاز مرحله شکل‌گیری هویت است و یکی از وظایف نهادهای اجتماعی کمک به بازتولید هویت ملی در نسل نوجوان و جوان می‌باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی تاثیر عوامل فرهنگی بر بازتولید هویت ملی در دانشآموزان انجام شد.روش: این مطالعه از نظر ...
بیشتر
هدف: بسیاری از صاحبنظران حوزه جامعه‌شناسی و روانشناسی معتقدند که دوره نوجوانی آغاز مرحله شکل‌گیری هویت است و یکی از وظایف نهادهای اجتماعی کمک به بازتولید هویت ملی در نسل نوجوان و جوان می‌باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی تاثیر عوامل فرهنگی بر بازتولید هویت ملی در دانشآموزان انجام شد.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش کلیه نوجوانان 16-13 سال استان کهگیلویه و بویراحمد به تعداد 51339 نفر بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر در نظر گرفته شد و این تعداد با روش نمونهگیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته (93 سوالی) بود که روایی صوری و محتوایی آن تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ بالاتر از 70/0 برآورد شد. دادهها با روش تحلیل مسیر در نرم‌افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که هویت قومی و پایبندی به رسوم با بازتولید هویت ملی در دانشآموزان همبستگی مثبت و معنادار و گسترش فرهنگ تساهل و تسامح، بی‌سازمانی خانواده و گسترش فضای مجازی با بازتولید هویت ملی در آنان همبستگی منفی و معنادار داشت (001/0P<). همچنین، مدل جامعه‌شناختی تاثیر عوامل فرهنگی بر بازتولید هویت ملی در دانشآموزان برازش مناسبی داشت و در این مدل، عوامل فرهنگی بر بازتولید هویت ملی در دانشآموزان تاثیر مستقیم و معنادار داشت (001/0P<).نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، عوامل فرهنگی تاثیر معناداری بر بازتولید هویت ملی در دانشآموزان داشتند. بنابراین، برای بازتولید هویت ملی در دانشآموزان می‌توان زمینه بهبود عوامل فرهنگی را مهیّا ساخت.
علوم اجتماعی
لیدا اسماعیلی؛ اختر جمالی؛ نادر قلی قورچیان
چکیده
هدف: نیروی انسانی هر سازمانی عامل تعیین‌کننده‌ای در سازمان خود می‌باشد و ارتقاء هوش اجتماعی در نیروی انسانی سازمان‌های آموزشی میتواند سبب بهبود کیفیت خدمات آموزش و یادگیری شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و واکاوی ابعاد و مولفه‌های ارتقاء هوش اجتماعی در میان اعضای هیأت‌علمی دانشگاه فرهنگیان انجام شد.روش: روش اجرای مطالعه ...
بیشتر
هدف: نیروی انسانی هر سازمانی عامل تعیین‌کننده‌ای در سازمان خود می‌باشد و ارتقاء هوش اجتماعی در نیروی انسانی سازمان‌های آموزشی میتواند سبب بهبود کیفیت خدمات آموزش و یادگیری شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و واکاوی ابعاد و مولفه‌های ارتقاء هوش اجتماعی در میان اعضای هیأت‌علمی دانشگاه فرهنگیان انجام شد.روش: روش اجرای مطالعه حاضر آمیخته (کیفی-کمّی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان حوزه مدیریت آموزشی، مدیریت فرهنگی، مدیریت منابع انسانی و روانشناسی اجتماعی در سال 1400 و در بخش کمّی اعضای هیأت‌علمی دانشگاه فرهنگیان تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. نمونه پژوهش در بخش کیفی طبق اصل اشباع نظری 20 نفر تعیین که این افراد با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و در بخش کمّی طبق فرمول کوکران 260 نفر تعیین که این افراد با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای بر اساس رشته تحصیلی انتخاب شدند. دادهها در بخش کیفی با مصاحبه نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با روش تحلیل محتوا در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند و در بخش کمّی با پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری و با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS و Smart PLS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های بخش کیفی نشان داد که هوش اجتماعی در میان اعضای هیأت‌علمی دانشگاه فرهنگیان دارای 55 شاخص، 9 مولفه و 3 بعد شامل ویژگی‌های فردی (با مولفه‌های ویژگی‌های شخصیتی و ارزیابی)، دانش و فناوری اجتماعی (با مولفه‌های کاربرد دانش، کاربست فناوری اطلاعات و تکنولوژی آموزشی) و مهارت‌های اجتماعی (با مولفه‌های روابط درون و برون سازمانی، روابط عمومی، توانمندی در رشته تخصصی و مهارت‌های مدیریتی) بود. یافته‌های بخش کمّی نشان داد که بار عاملی، روایی محتوایی، میانگین واریانس استخراج‌شده و پایایی ابعاد و مولفه‌ها تایید شد. افزون بر آن، مدل هوش اجتماعی بر هر سه بعد ویژگی‌های فردی، دانش و فناوری اجتماعی و مهارت‌های اجتماعی و هر یک از سه بعد مذکور بر مولفه‌های خود اثر مستقیم و معنی‌دار داشتند (05/0P<).نتیجه‌گیری: متخصصان و برنامه‌ریزان نظام آموزش عالی با توجه به ابعاد و مولفه‌های شناسایی‌شده می‌توانند از طریق ارتقاء هوش اجتماعی زمینه را برای بهبود آموزش و یادگیری دانشجویان فراهم آورند.
علوم اجتماعی
محمد دلقندی؛ محمد کریمی؛ حسن نودهی؛ مسلم چرابین
چکیده
هدف: با توجه به رشد و تحول فناوری اطلاعات و ارتباطات، شیوه‌های آموزش نیز تغییرهای گسترده‌ای کرده‌اند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان انجام شد.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف و شیوه اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع اکتشافی بودند. جامعه مطالعه حاضر همه مدیران و اساتید دانشگاه‌های ...
بیشتر
هدف: با توجه به رشد و تحول فناوری اطلاعات و ارتباطات، شیوه‌های آموزش نیز تغییرهای گسترده‌ای کرده‌اند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان انجام شد.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف و شیوه اجرا به‌ترتیب کاربردی و توصیفی از نوع اکتشافی بودند. جامعه مطالعه حاضر همه مدیران و اساتید دانشگاه‌های فرهنگیان استان خراسان رضوی شامل شش پردیس در سال 1400 بودند. نمونه‌های پژوهش حاضر طبق اصل اشباع نظری 13 نفر تعیین که پس از بررسی ملاک‌های ورود به مطالعه با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌های این مطالعه با مصاحبه نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری (روایی با روش مثلث‌سازی تایید و پایایی با روش ضریب کاپای کوهن 87/0 به‌دست آمد) و با روش‌های تحلیل مضمون و سه دور دلفی تحلیل شدند.یافته‌ها: طبق تحلیل مصاحبه‌ها، الگوی آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان 71 مضمون فرعی در قالب 12 مضمون اصلی داشت. در این مطالعه، مضمون‌های اصلی شامل عوامل پداگوژیکی، عوامل تکنولوژیکی، عوامل سازمانی، مدیریت یکپارچه، آینده‌نگری، کیفیت آموزشی هدفمند، سنجش‌پذیری، انعطاف‌پذیری در آموزش، خدمات پشتیبانی، مدیریت دانش، سهولت دسترسی و اطلاعات و محتوا بودند. همچنین، پس از راند اوّل دلفی تعداد 9 مضمون فرعی و پس از راند دوّم دلفی تعداد 6 مضمون فرعی از الگوی آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان حذف شد و در راند سوّم دلفی همه مضمون‌های فرعی مناسب ارزیابی شدند. در نتیجه، الگوی نهایی آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان 56 مضمون فرعی در قالب 12 مضمون اصلی داشت که الگوی مضمون‌های اصلی آن ترسیم شد.بحث و نتیجه‌گیری: مدیران، مسئولان و برنامه‌ریزان دانشگاه فرهنگیان طبق الگوی طراحی‌شده آموزش مجازی کارآمد در دانشگاه فرهنگیان می‌توانند شرایط را برای بهبود وضعیت موجود آموزش به‌ویژه آموزش مجازی در این دانشگاه ارتقاء ببخشند.
روانشناسی
نیلوفر آقایی کماکلی؛ رضا قربان جهرمی؛ منصوره کریم زاده؛ سیدروح الله شهابی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی تمایزیافتگی خود در رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی و اعتیاد به بازی‌های آنلاین در دانشآموزان متوسطه دوم انجام شد.روش‌شناسی: روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشآموزان مقطع دوم متوسطه شهر تهران در سال 1402-1401 تشکیل دادند که از میان آنان 400 دانش‌آموز (۲۰۰ ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی تمایزیافتگی خود در رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی و اعتیاد به بازی‌های آنلاین در دانشآموزان متوسطه دوم انجام شد.روش‌شناسی: روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشآموزان مقطع دوم متوسطه شهر تهران در سال 1402-1401 تشکیل دادند که از میان آنان 400 دانش‌آموز (۲۰۰ دختر و 200 پسر) بر پایه فرمول کاین به صورت نمونهگیری خوشه‌ای مرحله‌ای انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای اعتیاد به بازی‌های آنلاین (وانگ و چانگ، 2002)، نیازهای بنیادین روانشناختی (لاگواردیا و همکاران، 2000) و تمایزیافتگی خود (اسکورن و فریدلندر، 1998) استفاده شد. به منظور تجزیه‌وتحلیل دادهها از نرم‌افزار SPSS-V23 و Lisrel-V8.7 استفاده گردید. همچنین به منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد.یافته‌ها: همچنین بهمنظور پاسخگویی به فرضیه‌های پژوهش از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد نیازهای بنیادین روانشناختی و تمایزیافتگی خود بر اعتیاد به بازی‌های آنلاین اثر مستقیم دارند. نیازهای به‌علاوه، بنیادین روانشناختی بر اعتیاد به بازی‌های آنلاین اثر غیرمستقیم داشت. مدل ساختاری اصلاح شده پژوهش نیز برازش مطلوبی با دادهها داشت (RMSEA= 0/055, GFI= /088) و این گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر اعتیاد به بازی‌های آنلاین در دانشآموزان می‌باشد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد نیازهای بنیادین روانشناختی بر اعتیاد به بازی‌های آنلاین اثر غیرمستقیم دارد
علوم اجتماعی
عاطفه محکم کار؛ فاطمه شاطریان؛ اعظم نیکوکار
چکیده
هدف: هوش موفق می‌توانند سبب بهبود بسیاری از ویژگی‌های روانشناختی و تحصیلی شود و با توجه به اهمیت خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر هوش موفق بر خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشآموزان دوره دوم متوسطه انجام شد.روش: این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری همراه ...
بیشتر
هدف: هوش موفق می‌توانند سبب بهبود بسیاری از ویژگی‌های روانشناختی و تحصیلی شود و با توجه به اهمیت خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر هوش موفق بر خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشآموزان دوره دوم متوسطه انجام شد.روش: این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر همه دانشآموزان پایه‌های دهم و یازدهم شاخه نظری شهرستان ساوه در سال تحصیلی 2-1401 بودند که حجم نمونه بر اساس نرم‌افزار G Power برابر با 25 نفر برای هر گروه محاسبه شد. بنابراین، 50 نفر با روش هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 75 دقیقه‌ای تحت آموزش مبتنی بر هوش موفق قرار گرفت و گروه کنترل در این مدت هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تجدیدنظرشده خودآگاهی هیجانی ریفی و همکاران (2008) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی شافلی و همکاران (2002) بودند که شاخص‌های روانسنجی آنها تایید شد. در این مطالعه، برای تحلیل دادهها از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و کنترل در مراحل پس‌آزمون و پیگیری از نظر خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش مبتنی بر هوش موفق باعث افزایش خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشآموزان دوره دوم متوسطه شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز باقی ماند (05/0P<).نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی آموزشی مبتنی بر هوش موفق بر افزایش خودآگاهی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشآموزان دوره دوم متوسطه، برای بهبود ویژگی‌های روانشناختی و تحصیلی دانشآموزان می‌توان از روش آموزش مبتنی بر هوش موفق استفاده کرد
علوم اجتماعی
امیرحسین شکوفی مقیمان؛ پریناز بنیسی؛ مریم مصلح
چکیده
زمینه و هدف: با تبدیل مدرسه به سازمان یادگیرنده، به تدریج جامعه به سمت توسعه و یادگیری مادام العمر رهنمون می‌شود. از این رو امروزه تبدیل مدارس به سازمانی یادگیرنده مساله ای مهم می باشد و برای تحقق آن باید به درک و بینش درستی از برخی مفاهیم و مسائل پیرامونی آن رسید. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تدوین و برازش مدل عوامل مرتبط با توسعه مدارس ...
بیشتر
زمینه و هدف: با تبدیل مدرسه به سازمان یادگیرنده، به تدریج جامعه به سمت توسعه و یادگیری مادام العمر رهنمون می‌شود. از این رو امروزه تبدیل مدارس به سازمانی یادگیرنده مساله ای مهم می باشد و برای تحقق آن باید به درک و بینش درستی از برخی مفاهیم و مسائل پیرامونی آن رسید. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تدوین و برازش مدل عوامل مرتبط با توسعه مدارس دولتی یادگیرنده است.
روش: رویکرد پژوهش، کیفی و کمی است و از طریق نمونه گیری هدفمند با 22 نفر از خبرگان وزارت آموزش و پرورش و مدارس در شهر تهران تا دستیابی به اشباع نظری مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و در نهایت بر اساس نتایج بخش کیفی، پرسشنامه ای طراحی گردید و در بین خبرگان پخش شد. برای تدوین مدل توسعه مدارس یادگیرنده، تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تئوری داده بنیاد و از طریق نرم افزار مکس کیودا صورت گرفت. همچنین تعیین برازش مدل مربوطه از طریق معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس انجام شد.
یافته ها: پس از انجام مصاحبه‌های کیفی و کدگذاری‌ها، مقوله‌های کلی، مقوله‌های فرعی و مفاهیم شناسایی و عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله‌ای، راهبردها و پیامدهای توسعه مدارس یادگیرنده مشخص گردید و در نهایت مدل توسعه مدارس یادگیرنده با 6 بعد اصلی و 17 مقوله فرعی و 221 شاخص طراحی شد. همچنین برازش مدل استخراج شده مورد تایید قرار گرفت.
نتایج: آموزش و پرورش ایران باید همزمان با تحول در رویکردهای آموزشی در جهان، زمینه شکل گیری مدارس یادگیرنده را فراهم نماید و در این مدارس، فرآیندهای یادگیری تقویت شده و محیط تعاملی یکپارچه برای ارتقای مهارت‌های کلیدی دانش آموزان فراهم شود تا تمامی ذینفعان از مزایای توسعه مدارس یادگیرنده بهره‌مند شوند.
روانشناسی
زینب محمودی اصل؛ یاسر رضاپور میرصالح؛ علی نظری
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر تجربه زیسته مادران دارای فرزند چند معلولیتی با ناگویی هیجانی بر بهبود افسردگی بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای فرزندان چندمعلولیتی که فرزندشان مشغول به تحصیل در مدرسه استثنایی گل‌های شیراز در سال ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر تجربه زیسته مادران دارای فرزند چند معلولیتی با ناگویی هیجانی بر بهبود افسردگی بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای فرزندان چندمعلولیتی که فرزندشان مشغول به تحصیل در مدرسه استثنایی گل‌های شیراز در سال 1400-1401 بودند. از بین مادران، 30 مادر به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. سپس پیش آزمون متغیرهای پژوهش به عمل آمد و مادران گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت آموزش بسته تدوین شده ناگویی هیجانی قرار گرفتند. بعد از اتمام آموزش دوباره یک پس آزمون از گروه‌های آزمایش و کنترل به عمل آمد. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه‌های ناگویی هیجانی (تورنتو، 1994) و افسردگی (بک، 1961) گردآوری شد. دادهها با روش تحلیل کوواریانس چند گانه درون گروهی-بین گروهی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برنامه آموزش ناگویی هیجانی باعث بهبود افسردگی در مادران کودکان چند معلولیتی شد. بنابراین از آنجایی که برنامه تدوین شده در این پژوهش بر اساس تجربه‌های واقعی مادران کودکان چند معلولیتی بود و به طور اختصاصی برای این مادران تدوین شده است و ویژگی‌های روانسنجی برنامه توسط متخصصان این زمینه تایید شده و به نحوی هم به مسائل و مشکلات روانی مادران و هم مشکلات رفتاری کودکان پرداخته است، از اثربخشی بیشتری برخوردار بوده است.
علوم اجتماعی
رمضان جنتی؛ مریم افضل خانی؛ هادی رزقی شیرسوار
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت‌های پژوهشی (مراکز پژوهش‌سراهای دانش آموزی) انجام شد.روش شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود جامعه پژوهش خبرگان حوزه پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی استان سمنان در سال 1401-1400 بودند که از میان آنان طبق اصل اشباع نظری ۱۶ نفر ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت‌های پژوهشی (مراکز پژوهش‌سراهای دانش آموزی) انجام شد.روش شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود جامعه پژوهش خبرگان حوزه پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی استان سمنان در سال 1401-1400 بودند که از میان آنان طبق اصل اشباع نظری ۱۶ نفر با روش‌های نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که روایی آن با روش مثلث سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب کاپایی کوهن ۶۲ درصد به دست آمد. دادهها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار MAXQDA 2020 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل موثر بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت‌های پژوهشی شامل 18 مفهوم، ۶ مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی بود. مقوله‌های اصلی شامل ساختار پژوهش‌سرا (با دو مقوله فرعی سیستم پاداش دهی و قدردانی از تلاش‌های معلمان و دانش آموزان و شرایط به کارگیری و اصول اخلاقی در فرایند آن)، ماموریت و چشم انداز شفاف پژوهش سرا (با دو مقوله فرعی تدوین برنامه استراتژیک و تدوین مشخص اهداف، رسالت ها، ارزش ها و چشم اندازها) و قوانین، مقررات و سیاست گذاری ها (با دومقوله فرعی انعطاف پذیری در فرآیند بکارگیری معلمان،دانشجو معلمان و دانشجویان مستعد و افزودن امتیاز در ارزشیابی سالانه و رتبه بندی) بودند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به عوامل مؤثر شناسایی شده بر توسعه مشارکت معلمان و دانش آموزان در فعالیت های پژوهشی(مراکز پژوهش سرای دانش آموزی)، برنامه ریزی جهت توسعه مشارکت آنان ضروری است که از طریق عوامل شناسایی شده محقق می شود.
