نوع مقاله : مقاله پژوهشی (کمی)
نویسنده
دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
هدف: توسعه ی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دوران مدرن بدون ابتنای سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها بر دانش و آگاهی میسر نبوده و در این میان علوم اجتماعی روز آمد و کارآمد از جایگاه ویژه ای برخوردار است. علوم اجتماعی نیز هنگامی کارآمد و مفید خواهد بود که توانایی درک مسائل و ارائه ی راه حل های مؤثر برای جامعه ی هدف را داشته باشد. این امر به علت نسبی بودن علوم اجتماعی و وابستگی آن ها به بسترها و فرهنگ ها و زمینه های اجتماعی جامعه ی هدف، بدون بومی نگری علوم اجتماعی محقق نخواهد شد. علی-رغم پنج دهه تلاش و تبلیغات برای بومی کردن علوم اجتماعی در ایران، مع الأسف شاهد شکل گیری و یا نهادینه شدن فرایند تولید علم بومی نیستیم و این امر نشان دهنده ی عدم درک و شناخت ریشه های مشکل عدم تولید علم در کشور می باشد. بنابراین لازم است قبل از هرچیز درصدد درک این موانع و سپس رفع آن-ها برآییم.
روش: در این پژوهش سعی شده است نظریه ای دارای عناصر مرتبط و منسجم براساس تبیین علّی طراحی گردد که در صورت موفقیت می تواند بخشی از مجهولات را در این مسیر تبدیل به معلومات نماید.
یافته ها: در این پژوهش نقش متغیرهایی چون استعداد و روانشناسی، نظام آموزش و یادگیری، نظام کار و اشتغال و در پایان سیاست و نظام سیاسی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرند. در پاسخ به چرایی عدم توفیق تولید علم بومی، نظریات و استدلال های مختلفی مطرح شده است؛ بعضی علت ها را ذهنی می دانند و معتقدند مشکل ناشی از نخبگان ذهنی و یا ذهنیات جامعه ی علمی است؛ اما برخی دیگر ریشه ها را در ویژگی های جامعه ی علمی و یا جامعه ی کل محیط بر جامعه ی علمی جست و جو می کنند. عده ای دیگر نیز براساس الگوی پارسونزی به یکی از عناصر و خرده سیستم نظام کل (اقتصاد، سیاست، اجتماع، و یا جامعه پذیری) اشاره دارند.
نتیجه گیری: ظاهراً نمی توان هیچ یک از رویکردهای مذکور را در خصوص ایران قانع کننده دانست؛ لذا مسأله ی این پژوهش این است که؛ با چه الگویی می توان به تحلیل عوامل مؤثر در فقدان تولید علم بومی در ایران پرداخت؟ آیا نمی توان به یک الگوی تلفیقی معنادار و دارای عناصر فردی و اجتماعی و نیز ذهنی و ساختاری رسید؟
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Politics and Production of Indigenous Socio-Humanistic Science in Iran
نویسنده [English]
- Seyed Rahim Abolhassani
Associate Professor, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Purpose: Social, economic and political development in the modern era is not possible without the emphasis of policies and planning on knowledge and awareness, and modern and efficient social sciences have a special place in this. Social science will also be efficient and useful when it has the ability to understand problems and provide effective solutions for the target society. Due to the relativity of social sciences and their dependence on the contexts, cultures, and social contexts of the target society, this will not be achieved without indigenization of social sciences. Despite five decades of efforts and propaganda to localize social sciences in Iran, unfortunately, we do not see the formation or institutionalization of the process of local science production, and this shows the lack of understanding and recognition of the roots of the problem of non-production of science in the country. . Therefore, it is necessary first of all to try to understand these obstacles and then solve them.
Methodology: In this research, an attempt has been made to design a theory with related and coherent elements based on causal explanation, which, if successful, can turn part of the unknowns into information.
Findings: In this research, the role of variables such as talent and psychology, education and learning system, work and employment system and finally politics and political system are examined and evaluated. In response to the failure to produce indigenous science, various theories and arguments have been proposed; Some consider the causes subjective and believe that the problem is caused by the mental elites or the mentalities of the scientific community; But some others look for the roots in the characteristics of the scientific community or the entire environment of the scientific community. Others refer to one of the elements and sub-systems of the whole system (economy, politics, society, or sociability) based on the Parsonsian model.
Conclusion: Apparently, none of the mentioned approaches regarding Iran can be considered convincing; Therefore, the problem of this research is that; What model can be used to analyze the effective factors in the lack of indigenous science production in Iran? Is it not possible to reach a meaningful integrated model with individual and social elements as well as mental and structural elements?
کلیدواژه‌ها [English]
- Analytical Model
- Native Science
- Science Production
- Social Structure
- Educational System
- Political System
- Cultural System
)