نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

• عبدالوحید منطق ¹
• علی اصغر ماشینچی ²
• مختار رنجبر ³

¹ دانشجوی دکتری گروه برنامه ریزی درسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

² استادیار گروه علوم تربیتی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

³ استادیار گروه مدیریت، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف­ ارائه الگوی کیفیت برنامه درسی در دوره متوسطه (اول) شهر شیراز با تأکید بر رویکرد مجازی انجام شد.
روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا تلفیقی (کیفی- کمّی) بود. در بخش کیفی مشارکت کنندگان در پانل دلفی 20 خبره دانشگاهی در حوزه برنامه ریزی درسی شهر شیراز بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. جامعۀ آماری در بخش کمّی،  معلمان ناحیه 1و 2 شهر شیراز در سال تحصیلی 400-1399 به تعداد 2953 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 350 با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه و مرور ادبیات پیشینه بود و در بخش کمّی پرسشنامه محقق ساخته بود. اعتبار یافته‌ها با روایی صوری و پایایی با روش آلفای کرونباخ انجام شد که مقدار آن 88/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش کدگذاری و تحلیل دلفی و در بخش کمّی از آماره‌های توصیفی (درصد، میانگین و انحراف معیار) با نرم افزار Spss₂₃ و استنباطی (معادلات ساختاری- تحلیل عاملی تاییدی) با نرم افزار Lisrel_8.8 استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های کیفی نشان داد 6 بعد (هدف، محتوا، روش، برنامه‌ ریزی، ارزشیابی و فناوری) 19 مؤلفه و 57 شاخص برای الگوی کیفیت برنامه درسی در دوره متوسطه اول شناسایی شد. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد بعد محتوا با بار عاملی (88/0 و 21/20=t)، هدف (83/0 و 32/18=t) فناوری (78/0و 11/17=t)، ارزشیابی (75/0 و 72/16=t)، روش (71/0 و 62/15=t) و برنامه ریزی (68/0 و 92/13=t) به ترتیب بیش ترین اثرگذاری بر کیفیت برنامه درسی داشتند. 
بحث و نتیجه گیری: برنامه ریزان درسی می‌توانند جهت افزایش کیفیت برنامه درسی دوره متوسطه اول به 6 بعد شناسایی شده این پژوهش توجه جدی نمایند و بر روی بعد محتوا و سازگاری آن با روش‌های مجازی به طور خاص تمرکز نمایند.

کلیدواژه‌ها

• برنامه درسی
• رویکرد مجازی
• برنامه ریزی
• کیفیت
• دوره متوسطه اول

عنوان مقاله [English]

Presenting the Quality Model of the Curriculum in the Secondary (First) Course of Shiraz with Emphasis on the Virtual Approach

نویسندگان [English]

• Abdul Wahid Mantegh ¹
• Ali Asghar Machinchi ²
• Mokhtar Ranjbar ³

¹ PhD Student in Curriculum Planning, Lamerd Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran

² Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Lamerd Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran

³ Assistant Professor, Department of Administration, Lamerd Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran

چکیده [English]

Purpose: The present research was conducted with the purpose of providing a quality model of the curriculum in the secondary (first) period of Shiraz city with an emphasis on the virtual approach.
Methodology: The current research was applied in terms of purpose and integrated (qualitative-quantitative) in terms of implementation method. In the qualitative part, the participants in the Delphi panel were 20 university experts in the field of curriculum planning in Shiraz, who were selected purposefully. The statistical community in the quantitative part, there were 2953 teachers in the 1st and 2nd districts of Shiraz in the academic year of 2020-21, and based on Cochran's formula, 350 were selected as the sample size by random sampling. The research tools in the qualitative part were interviews and background literature review, and in the quantitative part, the researcher made a questionnaire. Validity of the findings was done with formal validity and reliability using Cronbach's alpha method, which was 0.88. To analyze the data in the qualitative part, Delphi coding and analysis method and in the quantitative part descriptive statistics (percentage, average and standard deviation) with Spss23 software and inferential (structural equations-confirmatory factor analysis) with Lisrel 8.8 software were used. became.
Findings: Qualitative findings showed that 6 dimensions (purpose, content, method, planning, evaluation and technology), 19 components and 57 indicators were identified for the curriculum quality model in the first secondary school. Also, the results of the factor analysis showed that the content dimension with factor load (t=20.21 and 0.88), goal (t=18.32 and 0.83), technology (t=0.78 and 11.17), evaluation (75 t=0.72 and 16.72), method (t=0.71 and 15.62) and planning (t=0.68 and 13.92) had the greatest effect on curriculum quality, respectively.
Conclusion: Curriculum planners can pay serious attention to the 6 dimensions identified in this research in order to increase the quality of the first secondary curriculum and focus on the content dimension and its compatibility with virtual methods in particular.

کلیدواژه‌ها [English]

• Curriculum
• Virtual Approach
• Planning
• Quality
• First Secondary Course