نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پرویز رزاقی ¹
• سیاوش طالع پسند ²
• اسحق رحیمیان بوگر ³

¹ دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، واحد سمنان، سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.

² دانشیار دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

³ دانشیار گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان،ایران.

چکیده

هدف: رفتارهای غیرمولد تحصیلی، رفتارهایی عمدی است که هنجارهای یک گروه یا سازمان را به خطر می‌اندازد و سلامت گروه یا سازمان را کاهش می‌دهد. در نتیجه، هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر رفتارهای غیرمولد تحصیلی دانش‌آموزان بود.
روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری 45 روزه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان پسر پایه نهم شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که 34 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه 17 نفر) شامل گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 45 دقیقه‌ای تحت آموزش مبتنی بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل آموزشی ندید. داده‌ها با مقیاس رفتارهای غیرمولد تحصیلی (Rimkus, 2012) جمع‌آوری و با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-24 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی باعث کاهش رفتارهای غیرمولد تحصیلی دانش‌آموزان و همه مولفه‌های آن از جمله تقلب و سرقت ادبی، مصرف الکل، مصرف مواد، رفتار تبعیض‌آمیز، غیبت، اهمال‌کاری، رفتار انحرافی و رخوت شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز باقی ماند (05/0P

کلیدواژه‌ها

• مسئولیت پذیری اجتماعی
• رفتارهای غیر مولد تحصیلی
• آموزش

موضوعات

• علوم اجتماعی

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of social responsibility-based education on students' unproductive academic behaviors

نویسندگان [English]

• Parviz Razaghi ¹
• Siavash Talepasand ²
• Eshaq Rahimianbogar ³

¹ PhD student, Faculty of Humanities, Islamic Semnan Branch,, Azad University,, Semnan, Iran.

² Associate Professor, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

³ Associate Professor, Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Iran.

چکیده [English]

Purpose: Academic counterproductive behaviors are intentional behaviors that endanger the norms of a group or organization and reduce the health of the group or organization. As a result, the aim of this research was to determine the effectiveness of education based on social responsibility on students' academic counterproductive behaviors.
Methodology: This research in terms of purpose was practical and in terms of implementation method was semi-experimental with a pre-test, post-test and 45-day follow-up plan with a control group. The research population was the 9th grade male students of Tehran city in the academic years 2021-22, which 34 people of them were selected with using the available sampling method and randomly divided into two equal groups (17 people in each group) including experimental and control groups. The experimental group received education based on social responsibility for 10 sessions of 45 minutes, and the control group did not receive any education during this time. Data were collected with the academic counterproductive behaviors scale (Rimkus, 2012) and analyzed with the method of variance analysis with repeated measurements and bonferroni post hoc test in SPSS-24 software.
Findings: The results showed that education based on social responsibility reduced students' academic counterproductive behaviors and all its components, including cheating and plagiarism, alcohol consumption, drug consumption, discriminatory behavior, absenteeism, procrastination, deviant behavior and laziness and the results in the follow-up phase also remained (P

کلیدواژه‌ها [English]

• social responsibility
• unproductive academic behavior
• Education