نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه ظهیری ¹
• مریم صفری ²
• حسنیه گودرزی ³
• علی اصغر بیانی ⁴

¹ دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران.

² استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

³ استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران.

⁴ دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

چکیده

هدف: در سازمان آموزش‌وپرورش برنامه‌درسی متنوع و زیادی وجود دارد و این پژوهش با هدف طراحی الگوی برنامه‌درسی مبتنی بر مولفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر در دوره متوسطه دوم انجام شد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش دارای دو بخش اسناد مکتوب مرتبط با موضوع بودند که تعداد 35 سند با روش نمونه‌گیری هدفمند و خبرگان مرتبط با موضوع بودند که تعداد 15 نفر با روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش یادداشت‌برداری از اسناد و مصاحبه با خبرگان بود که روایی آنها با روش‌های مقبولیت و قابلیت تایید، تایید شد و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 86/0 بدست آمد. داده‌ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم‌افزار One Note تحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که برای الگوی برنامه‌درسی مبتنی بر مولفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر در دوره متوسطه دوم 485 شاخص، 24 مولفه و 10 بعد در قالب چهار عنصر هدف، محتوا، روش‌های تدریس و ارزشیابی شناسایی شد؛ به‌طوری که در عنصر هدف 2 بعد و 5 مولفه شامل مهارتی (با 2 مولفه اهداف اکتسابی و اهداف شناختی و فراشناختی) و فردی (با 3 مولفه اهداف مبتنی بر یادگیرنده، اهداف زیباشناختی و اهداف اخلاقی)، در عنصر محتوا 3 بعد و 8 مولفه شامل محیطی (با 2 مولفه محیط یادگیری و محتوای مبتنی بر یادگیرنده)، هنری- فرهنگی (با 2 مولفه محتوای مبتنی بر اجتماع و فرهنگ و محتوای مبتنی بر هنر و زیبایی‌شناسی) و فرم محتوا (با 4 مولفه فرم ادبی، فرم نمایشی، فرم تجسمی و فرم ترسیمی/ بصری)، در عنصر روش‌های تدریس 3 بعد و 7 مولفه شامل هنری (با 2 مولفه زیباشناختی‌محور و طبیعت‌محور)، نوآورانه (با 2 مولفه خلاقیت‌محور و تیم‌محور و مشارکت‌محور) و فنی- انسانی (با 3 مولفه رسانه‌محور، پروژه‌محور و کارگاه‌محور و قابلیت معلم در تدریس) و در عنصر ارزشیابی 2 بعد و 4 مولفه شامل علمی (با 2 مولفه ارزشیابی کیفی و ارزشیابی مبتنی بر نتایج) و هنری- اخلاقی (با 2 مولفه ارزشیابی زیباشناختی و ارزشیابی اخلاقی) وجود داشت. در نهایت، الگوی برنامه‌درسی مبتنی بر مولفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر در دوره متوسطه دوم طراحی شد.
بحث و نتیجه‌گیری: الگوی طراحی‌شده برنامه‌درسی مبتنی بر مولفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر در دوره متوسطه دوم پژوهش حاضر همراه با سایر الگوهای طراحی‌شده می‌تواند توسط متخصصان و برنامه‌ریزان درسی در طراحی الگوی جامع برنامه‌درسی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• برنامه‌درسی
• زیبایی‌شناسی و هنر
• متوسطه دوم

عنوان مقاله [English]

Designing a Curriculum Pattern based on the Components of Aesthetics and Art in the Period of Secondary School

نویسندگان [English]

• Fatemeh Zahiri ¹
• Maryam Safari ²
• Hosniyeh Godarzi ³
• Aliasghar Bayani ⁴

¹ PhD Student in Curriculum Planning, Department of Educational Sciences, Azadshahr Branch, Islamic Azad University, Azadshahr, Iran.

² Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Azadshahr Branch, Islamic Azad University, Azadshahr, Iran

³ Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Azadshahr Branch, Islamic Azad University, Azadshahr, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Educational Sciences, Azadshahr Branch, Islamic Azad University, Azadshahr, Iran

چکیده [English]

Purpose: There are many and diverse curricula in the educational organization, and this research was conducted with the aim of designing a curriculum pattern based on the components of aesthetics and art in the period of secondary school.
Methodology: The current research in terms of purpose was applied and

کلیدواژه‌ها [English]

• Curriculum
• Aesthetics and Art
• Secondary School