نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد کهن سال جاجرم ¹
• محبوبه سلیمان پور عمران ²
• رویا افراسیابی ²

¹ دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

² استادیار گروه علوم تربیتی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی الگوی تدریس مبتنی بر هوش هیجانی در آموزش عالی انجام شد.
روش‌ شناسی: پژوهش حاضر آمیخته یعنی کیفی و کمی بود. جامعه بخش کیفی خبرگان رشته‌های علوم تربیتی آموزش عالی استان‌های خراسان و جامعه بخش کمی دانشجویان کارشناسی همه رشته‌های آموزش عالی استان‌های خراسان در سال 400-1399 بودند. حجم نمونه بخش کیفی طبق اصل اشباع نظری 15 نفر برآورد که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و حجم نمونه بخش کمی طبق فرمول کوکران 350 نفر برآورد که با توجه به شیوع کووید-19 با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه محقق‌ساخته 92 گویه‌ای بودند که روایی مصاحبه‌ها با روش مثلث‌سازی تایید و پایایی آن با روش هولستی 94/0 و روایی محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 75/0 برآورد شد. داده‌ها با روش‌های کدگذاری و تحلیل عاملی اکتشافی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج بخش کیفی نشان داد که 92 کد باز و 26 کد محوری در قالب پنج کد گزینشی وجود داشت که شامل خودشناسی (با سه کد آگاهی هیجانی، خودارزیابی صحیح و خودباوری)، تعامل عاطفی (با پنج کد شناخت و درک دیگران، بالندگی دیگران، خدمت‌مداری، هدایت تنوع و آگاهی سیاسی)، روابط جمعی (با هشت کد نفوذ، ارتباطات، مدیریت تضاد، رهبری، تسریع تغییر، پیوندسازی، تشریک مساعی و مشارکت و ظرفیت‌های گروهی)، خودمدیریتی (با پنج کد خودکنترلی، وظیفه‌شناسی، قابلیت اعتماد، انطباق‌پذیری و نوآوری) و خودانگیختگی (با پنج کد رشدگرایی، تعهد، ابتکار، خوش‌بینی و کنش‌های اخلاقی) بودند. نتایج بخش کمی نشان داد که مدل برازش مناسبی داشت و بار عاملی همه کدهای باز، محوری و گزینشی معنادار بودند (001/0P<).
بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به معتبربودن الگوی تدریس مبتنی بر هوش هیجانی در آموزش عالی، استفاده از آن می‌تواند به بهبود عملکرد و اثربخشی آموزش عالی کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• تدریس اثربخش
• هوش هیجانی
• مدیریت کلاس درس

عنوان مقاله [English]

Validation of Teaching Pattern Based on Emotional Intelligence in Higher Education

نویسندگان [English]

• Javad Kohansal Jajarm ¹
• Mahbobeh Soleiman Pour Omran ²
• Rova Afrasiabi ²

¹ P.h.d. student, Department of Educational Management, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran

² Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran

چکیده [English]

Purpose: The present study was conducted with the aim of validating the teaching pattern based on emotional intelligence in higher education.
Methodology: The present study was a combination (qualitative and quantitative). The population of the qualitative section was the experts of the educational sciences of the higher education of provinces of Khorasan and the community of the quantitative section were the undergraduate students of all the fields of higher education of provinces of Khorasan in 2020-21. The sample size of the qualitative section according to the principle of theoretical saturation was estimated 15 people who were selected by purposive sampling method and the sample size of the quantitative section according to Cochran's formula was estimated 350 people who regarded to the prevalence of Covid-19 were selected by available sampling method. The research instruments were the depth and semi-structured interviews and researcher-made questionnaire of 92 items, which the validity of the interviews was confirmed by the triangulation method and its reliability was estimated by Holstie method 0.94 and the content validity of the questionnaire was confirmed by experts and its reliability was estimated by Cronbach's alpha method 0.75. Data were analyzed by coding and exploratory factor analysis in SPSS software version 22.
Findings: The results of the qualitative section showed that there were 92 open codes and 26 central codes in the form of five selective codes, which were included self-knowledge (with three codes of emotional awareness, correct self-assessment and self-confidence), emotional interaction (with five codes of knowing and understanding others, maturity of others, service-orientation, guiding diversity and political awareness), collective relations (with eight codes of influence, communication, conflict management, leadership, accelerating of change, linking, joint efforts and participation and group capacities), self-management (with five codes of self-control, conscientiousness, trust, adaptability and innovation) and spontaneity (with the five codes of growth-orientation, commitment, initiative, optimism and moral action). The results of the quantitative section showed that the model had a good fit and the factor load of all open, axial and selective codes was significant (P<0.001).
Conclusion: Due to the validity of the teaching pattern based on emotional intelligence in higher education, its use can help improve the performance and effectiveness of higher education.

کلیدواژه‌ها [English]

• Effective Teaching
• Emotional Intelligence
• Classroom Management