علوم اجتماعی
افسانه صابر گرکانی؛ مهناز پرموز؛ فریبا حنیفی
چکیده
هدف: کیفیت برنامهدرسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفههای ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.
روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامهدرسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد ...
بیشتر
هدف: کیفیت برنامهدرسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفههای ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.
روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامهدرسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 12 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه بخش کمی معلمان زن و مرد مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 23593 نفر بودند که طبق جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر از آنها با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته بودند که روایی مصاحبهها با روش مثلثسازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 83/0 محاسبه شد و روایی صوری پرسشنامه با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه شد. دادهها با روشهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرمافزار MAXQDA و آزمون تی یک نمونهای در نرمافزار SPSS تحلیل شدند.
یافته ها: یافتهها نشان داد که ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی دارای 108 شاخص در 23 مولفه و 6 بعد شامل رویکرد سیستمی ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی (با 4 مولفه تفکر راهبردی، تعمیمپذیری اهداف، دریافت بازخورد اصلاحی و تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری)، ارزشیابی کیفی فعالیتها (با 3 مولفه ارزشیابی فعالیتهای انگیزشی، ارزشیابی فعالیتهای کاربردی و ارزشیابی فعالیتهای برنامهدرسی)، کیفیتبخشی امکانات و فناوریهای نوین (با 3 مولفه امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی و امکانات رفاهی)، کیفیتبخشی عوامل ساختاری (با 4 مولفه کمبود منابع و توزیع نامناسب، آیندهنگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی و عدم انضباط کاری)، کیفیتسنجی اصول برنامهدرسی (با 4 مولفه انعطافپذیری، توالی برنامهدرسی، سودمندی برنامهدرسی و جامعیت برنامهدرسی) و کیفیتسنجی مدیریت استراتژیک برنامهدرسی (با 5 مولفه بهبود ظواهر برنامهدرسی، بهبود محتوای برنامهدرسی، انسجام برنامهدرسی، ترسیم چشمانداز و رشد هویت ملی- مذهبی) بود. همچنین، مولفههای تفکر راهبردی، تعمیمپذیری اهداف، تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری، ارزشیابی فعالیتهای انگیزشی، ارزشیابی فعالیتهای کاربردی و ارزشیابی فعالیتهای برنامهدرسی، امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی، امکانات رفاهی، کمبود منابع و توزیع نامناسب، آیندهنگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی، انعطافپذیری،
روانشناسی
پریسا صفامنش؛ کورش پارسا معین؛ صغری افکانه
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزشیابی ابعاد نظام پژوهشی در آموزش عالی انجام شد.
روششناسی: این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی-کاربردی و همچنین، به لحاظ نوع دادهها، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی که در بخش کیفی تحلیل مضمون و در بخش کمی توصیفی-پیمایشی بود. جامعة مورد مطالعه در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی (اعضای هیئت علمی) و سازمانی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و ارزشیابی ابعاد نظام پژوهشی در آموزش عالی انجام شد.
روششناسی: این پژوهش به لحاظ هدف، بنیادی-کاربردی و همچنین، به لحاظ نوع دادهها، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی که در بخش کیفی تحلیل مضمون و در بخش کمی توصیفی-پیمایشی بود. جامعة مورد مطالعه در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی (اعضای هیئت علمی) و سازمانی (مسیولین دانشگاه های آزاد اسلامی) و در بخش کمی شامل کلیه اعضای هیئتعلمی دانشگاه های آزاد اسلامی بود. حجم نمونه در بخش کیفی 19 مصاحبه شونده با توجه به اصل اشباع و روش نمونهگیری هدفمند و در بخش کمی 272 نفر بر اساس محاسبه حجم نمونه در معادلات ساختاری و روش نمونهگیری تصادفی خوشهای مرحلهای انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات از دو روش اسنادی (کتابخانهای) و میدانی: مصاحبههای نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین از یک پرسشنامه بسته پاسخ برگرفته از مدل ارائه شده در بخش کیفی بود که به منظور سنجش نظر خبرگان در رابطه با اعتبار مدل (روایی بیرونی) طراحی شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش تحلیل مضمون با نرم افزار Maxqda بود. در بخش کمی، نیز، در بخش استنباطی برای پاسخ به سؤالهای پژوهش از آزمون هایی نظیر همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای، فرایند تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرمافزارهای SPSS-v23، Smart Pls-v3 و Lisrel V8.8 و Expertchoice-V11 بهره گرفته شد.
یافتهها: ابزارگردآوری دادهها در بخش کیفی مصاحبههای نیمهساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی و پایایی ابزارها مورد بررسی قرار گرفت و تایید شد. روش تجزیه و تحلیل دادهها در بخش کیفی کدگذاری نظری (باز، محوری و انتخابی) و در بخش کمّی شامل آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونهای و مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی) بود.
بحث و نتیجهگیری: یافتههای بخش کیفی نشان دادند که نظام پژوهشی، ابعاد عوامل فردی، عوامل زیرساختی، سیاستگذاری را در بر میگیرد. همچنین نتایج نشان دادند که مولفههای در وضعیت موجود، از وضعیت مطلوبی برخوردارند.
مهناز پرموز؛ افسانه صابر گرکانی؛ فریبا حنیفی
چکیده
چکیدههدف: کیفیت برنامهدرسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفههای ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامهدرسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع ...
بیشتر
چکیدههدف: کیفیت برنامهدرسی نقش مهمی در موفقیت و عملکرد تحصیلی دارد. در نتیجه، هدف این مطالعه بررسی وضعیت مولفههای ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی شهر تهران بود.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی خبرگان و اساتید برنامهدرسی شهر تهران بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 12 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه بخش کمی معلمان زن و مرد مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 23593 نفر بودند که طبق جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر از آنها با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته بودند که روایی مصاحبهها با روش مثلثسازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 83/0 محاسبه شد و روایی صوری پرسشنامه با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه شد. دادهها با روشهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرمافزار MAXQDA و آزمون تی یک نمونهای در نرمافزار SPSS تحلیل شدند.یافته ها: یافتهها نشان داد که ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی در مدارس ابتدایی دارای 108 شاخص در 23 مولفه و 6 بعد شامل رویکرد سیستمی ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی (با 4 مولفه تفکر راهبردی، تعمیمپذیری اهداف، دریافت بازخورد اصلاحی و تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری)، ارزشیابی کیفی فعالیتها (با 3 مولفه ارزشیابی فعالیتهای انگیزشی، ارزشیابی فعالیتهای کاربردی و ارزشیابی فعالیتهای برنامهدرسی)، کیفیتبخشی امکانات و فناوریهای نوین (با 3 مولفه امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی و امکانات رفاهی)، کیفیتبخشی عوامل ساختاری (با 4 مولفه کمبود منابع و توزیع نامناسب، آیندهنگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی و عدم انضباط کاری)، کیفیتسنجی اصول برنامهدرسی (با 4 مولفه انعطافپذیری، توالی برنامهدرسی، سودمندی برنامهدرسی و جامعیت برنامهدرسی) و کیفیتسنجی مدیریت استراتژیک برنامهدرسی (با 5 مولفه بهبود ظواهر برنامهدرسی، بهبود محتوای برنامهدرسی، انسجام برنامهدرسی، ترسیم چشمانداز و رشد هویت ملی- مذهبی) بود. همچنین، مولفههای تفکر راهبردی، تعمیمپذیری اهداف، تسهیل فرآیند یاددهی و یادگیری، ارزشیابی فعالیتهای انگیزشی، ارزشیابی فعالیتهای کاربردی و ارزشیابی فعالیتهای برنامهدرسی، امکانات فرهنگی و ورزشی، امکانات آموزشی، امکانات رفاهی، کمبود منابع و توزیع نامناسب، آیندهنگری ضعیف، ارتباطات فردی و سازمانی، انعطافپذیری، توالی برنامهدرسی، سودمندی برنامهدرسی، بهبود ظواهر برنامهدرسی، بهبود محتوای برنامهدرسی، انسجام برنامهدرسی، ترسیم چشمانداز و رشد هویت ملی- مذهبی در وضعیت مطلوب قرار داشتند، اما مولفههای دریافت بازخورد اصلاحی، عدم انضباط کاری و جامعیت برنامهدرسی در وضعیت نامطلوب قرار داشتند (001/0P<).بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه برای متخصصان و برنامهریزان آموزشوپرورش تلویحات کاربردی بسیاری دارد و آنان بر اساس نتایج این مطالعه میتوانند گام موثری در راستای بهبود مولفههای ارزشیابی کیفیت برنامهدرسی و بهویژه سه مولفه دریافت بازخورد اصلاحی، عدم انضباط کاری و جامعیت برنامهدرسی بردارند.