روانشناسی
علی پورفلاحتی؛ مجید ضرغام حاجبی؛ علیرضا آقایوسفی؛ محمد حسین ضرغامی
چکیده
هدف: هدف از انجام این مطالعه، سنجش اعتبار سازه‌ای شجاعت تحصیلی اصیل بود که پژوهش های گذشته به آن چندان توجهی نداشتند و این ابزار در دانشجویان و دانش‌آموختگان نظام آموزش عالی ایران اعتبارسنجی شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش همۀ دانشجویان و دانش‌آموختگان دوره‌های مختلف تحصیلی وزارت ...
بیشتر
هدف: هدف از انجام این مطالعه، سنجش اعتبار سازه‌ای شجاعت تحصیلی اصیل بود که پژوهش های گذشته به آن چندان توجهی نداشتند و این ابزار در دانشجویان و دانش‌آموختگان نظام آموزش عالی ایران اعتبارسنجی شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش همۀ دانشجویان و دانش‌آموختگان دوره‌های مختلف تحصیلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور در 6 استان از مناطق سه‌گانه شمالی، میانی و جنوبی در سال‌های 1390 تا 1399 بودند. حجم نمونه مورد پژوهش بر اساس رویه‌های پنجگانۀ سازۀ مذکور، به ازاء حداقل 100 نفر برای هر رویه، در نهایت با توجه به کفایت حجم نمونه 636 نفر در نظر گرفته شد که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی و پرسشنامه پژوهشگرساخته شجاعت تحصیلی اصیل با 23 حالت واقعی نهایی بود که شاخص‌های روانسنجی آن بررسی شد. داده‌ها با روش مقیاس‌گذاری چندبعدی متقارن رتبه‌ای تحلیل و اعتباریابی شدند. مختصات مورد استفاده برای تشکیل ماتریس فاصله نقاط به‌صورت مستقیم از خروجی تحلیل شبکه‌ای تحت الگوریتم lwmds گرفته شد.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بر اساس نظر متخصصان و خبرگان در سازه شجاعت تحصیلی اصیل، تعداد 9 حالت که با واقعیات عینی بیرونی و منطق عقلانی سازگار نبودند، از پرسشنامۀ نهایی حذف و در نهایت 23 حالت از 32 حالت ممکن برای آن حفظ شد. این ابزار دارای پنج رویه دو سطحی شامل رویه‌های هدف (با دو سطح یادگیری عملکردی و یادگیری تسلطی)، کنش نهان شناختی (با دو سطح بدون ذهن‌آگاهی/ ارزیابی غیرواقعی و ذهن‌آگاهانه/ ارزیابی واقعی)، کنش آشکار عاطفی- عملکردی (با دو سطح بزدلانه و دلیرانه)، استمرار پاسخ (با دو سطح عدم تداوم پاسخ و استمرار پاسخ) و اصالت پاسخ (با دو سطح غیراصیل/ عدم یکپارچگی رفتار و اصیل/ یکپارچگی رفتار) بود که روایی آن با نظر خبرگان و متخصصان تایید و پایایی آن با حمایت مدل سه بعدی انتخابی از تمامی رویه‌های تعریف اکتشافی سازه شجاعت تحصیلی اصیل، پس از برازش کامل مدل مذکور با داده‌های تجربی حاصل از گویه‌های پرسشنامه و عضویت هر نقطه به یکی از سطوح رویه‌های پنج‌گانه تایید شد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی از اعتبار مناسب سازه شجاعت تحصیلی اصیل در نمونه مورد مطالعه بود. بنابراین، به نظر می رسد این ابزار می‌تواند مبنای سنجش شجاعت تحصیلی اصیل یادگیرندگان توسط متخصصان و پژوهشگران به‌ویژه در زمینۀ علوم تربیتی قرار گیرد.
روانشناسی
دانیال پورهاشمی؛ فرشته کردستانی؛ لطف اله عباسی سروک
چکیده
هدف: هدف اصلی این مقاله طراحی الگوی ارتقای عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران است. روش شناسی: روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از روش گرندد تئوری، برای شناسایی عوامل موثر بر ارتقای عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر واحدهای دانشگاه ...
بیشتر
هدف: هدف اصلی این مقاله طراحی الگوی ارتقای عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران است. روش شناسی: روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از روش گرندد تئوری، برای شناسایی عوامل موثر بر ارتقای عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد و ایثارگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه خبرگان در حوزه مدیریت آموزشی و آموزش عالی و مدیریت منابع انسانی بودند تا اشباع نظری 17 مصاحبه صورت گرفت. و تمام مصاحبه ها بین 45 تا 75 دقیقه به طول انجامید. مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان در سال 1401 به صورت پرسشنامه ای با 84 شاخص و 32 مولفه و 7 بُعد انجام شده و برای تعیین وضعیت موجود ابعاد از آزمون تی تک نمونه و برای طراحی الگو از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها: در وضعیت موجود بعد محتوایی با عدد تی 3.8 نسبت به ابعاد دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است و در نهایت برای اعتباریابی الگو از 5 عامل فلسفه و اهداف، نظریه های حمایت کننده، مراحل اجرایی، ارزیابی و بازخورد و سازوکار ارتقاء استفاده شد که نشان دادند الگو از اعتبار کافی برخوردار است.نتیجه گیری: همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون و مدل خروجی نشان می‌دهد بالاترین سطح همبستگی بین بعد مقوله اصلی و پیامدها می باشد. از طرفی ضریب تاثیر بین متغیرها نیز مشخص نمود که ضریب تاثیر شرایط مقوله اصلی بر پیامدها با ضریب (0.860) بیشترین تاثیر را نسبت به روابط دیگر متغیرها دارد.
ابوالقاسم بریمانی؛ وحید ابراهیمی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تدریس تحول‌آفرین و عملکرد تحصیلی با نقش میانجی اشتیاق تحصیلی در دانش‌آموزان بود.
روش‌شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 4300 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر نکا بودند. نمونه آماری به تعداد 353 نفر و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تدریس تحول‌آفرین و عملکرد تحصیلی با نقش میانجی اشتیاق تحصیلی در دانش‌آموزان بود.
روش‌شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 4300 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر نکا بودند. نمونه آماری به تعداد 353 نفر و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از سه پرسشنامه تدریس تحول‌آفرین بوچامپ و همکاران (2010)، عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) و اشتیاق تحصیلی شافلی و همکاران (2002) استفاده شد. به منظور تحلیل داده‌ها، از مدل‌یابی معادلات ساختاری با کمک روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم‌افزار پی ال اس استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین تدریس تحول‌آفرین و اشتیاق تحصیلی با عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان رابطه معناداری وجود دارد (05/0>P) و مقدار 7/53 درصد از عملکرد تحصیلی و 5/66 درصد از اشتیاق تحصیلی توسط تدریس تحول‌آفرین تبیین می‌شود و متغیر اشتیاق تحصیلی اثر میانجی بر رابطه بین تدریس تحول‌آفرین و عملکرد تحصیلی را دارد. همچنین شاخص‌های برازندگی مدل حاکی از آن بود که مدل ارائه‌شده از برازش مناسبی برخوردار است.
بحث و نتیجه‌گیری: استفاده معلمان از روش تدریس تحول‌آفرین و تقویت اشتیاق تحصیلی در دانش‌آموزان می‌تواند عملکرد تحصیلی آنان را بهبود بخشد
عرفان عطارد؛ بدری عباسی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه عملکرد تحصیلی و سلامت روان دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی انجام شد.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا علی- مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی شهرستان تالش در سال تحصیلی 98-1397 بودند. جامعه دانش‌آموزان دختر تیزهوش 104 نفر بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه عملکرد تحصیلی و سلامت روان دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی انجام شد.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا علی- مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی شهرستان تالش در سال تحصیلی 98-1397 بودند. جامعه دانش‌آموزان دختر تیزهوش 104 نفر بودند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 82 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به‌عنوان نمونه انتخاب و بر همین اساس 82 نفر از دانش‌آموزان دختر عادی که با آنها همتا شده بودند نیز برای مقایسه به روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه عملکرد تحصیلی (Pham & Taylor, 1999) و چک‌لیست تجدیدنظرشده نشانه‌های اختلال‌های روانی (Drogatis, Lipman & Covi, 1973) بودند. داده‌ها با روش آزمون تی وابسته در نرم‌افزار SPSS-20 تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی از نظر عملکرد تحصیلی و هر پنج مولفه آن شامل خودکارآمدی، تاثیرات هیجانی، برنامه‌ریزی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش تفاوت معناداری داشتند (05/0P<). به عبارت دیگر، دانش‌آموزان دختر تیزهوش از نظر عملکرد تحصیلی و مولفه‌های آن وضعیت بهتری داشتند. دیگر یافته‌ها نشان داد که دانش‌آموزان دختر تیزهوش و عادی فقط از نظر دو مولفه سلامت روان شامل شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری تفاوت معناداری داشتند (05/0P<)، اما از نظر کل سلامت روان و سایر مولفه‌های آن شامل حساسیت بین‌فردی، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، هراس، افکار پارانوییدی و روان‌پریشی تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). به عبارت دیگر، دانش‌آموزان دختر تیزهوش فقط از نظر دو مولفه شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری وضعیت بدتری داشتند، اما نظر کل سلامت روان و سایر مولفه‌ها تفاوت معناداری نداشتند.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، برنامه‌ریزی برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر عادی و کاهش شکایات جسمانی و وسواسی- اجباری دانش‌آموزان دختر تیزهوش ضروری است.
فرشته کوسلی؛ جمال صادقی؛ حامد برجسته؛ آزاده کیاپور
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه‌ای پردازش هیجانی در رابطه بین نظریه ذهن با عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دوزبانه انجام شد.روش شناسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر دوزبانه پایه نهم شهرستان ترکمن در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه پژوهش 280 نفر بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه‌ای پردازش هیجانی در رابطه بین نظریه ذهن با عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دوزبانه انجام شد.روش شناسی: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان دختر دوزبانه پایه نهم شهرستان ترکمن در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه پژوهش 280 نفر بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس نظریه ذهن (Steerneman, 1994)، پرسشنامه عملکرد تحصیلی (Pham & Taylor, 1999) و مقیاس پردازش هیجانی (Baker & et al, 2010) گردآوری و با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS-18 و AMOS-23 تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مدل نقش واسطه‌ای پردازش هیجانی در رابطه بین نظریه ذهن با عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دوزبانه برازش مناسبی داشت. همچنین، نظریه ذهن بر پردازش هیجانی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دوزبانه و پردازش هیجانی بر عملکرد تحصیلی آنان اثر مستقیم و معنادار داشت (05/0>P). علاوه بر آن، نظریه ذهن با نقش واسطه‌ای پردازش هیجانی بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دوزبانه اثر غیرمستقیم و معنادار داشت (05/0>P).بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به روابط مستقیم و غیرمستقیم پژوهش حاضر، برنامه‌ریزی برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دوزبانه از طریق ارتقای نظریه ذهن و پردازش هیجانی ضروری است.
محبوبه سلیمان پور عمران؛ علی اسلامی؛ تکتم وثوقی مطلق
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ادراکات ادراکات فعالیت های کلاسی و راهبردهای یادگیری خود تنظیمی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود.روش: پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه اماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان سبزوار در سال تحصیلی 1397-98 بود که با استفاده از فرمول کوکران و با ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ادراکات ادراکات فعالیت های کلاسی و راهبردهای یادگیری خود تنظیمی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود.روش: پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه اماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان شهرستان سبزوار در سال تحصیلی 1397-98 بود که با استفاده از فرمول کوکران و با روش خوشه ای، تعداد اد 322 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی( MSLQ ) پینتریچ و دی گروت (1990)، پرسشنامه سنجش ادراکات فعالیت های کلاسی جنتری و همکاران (2002) و پرسشنامه پیشرفت تحصیلی مک‌اینرنی (ISM) (1992) بود. تجزیه و تحلیل داده ها بااستفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون و مدل یابی معادله‌ی ساختاری برای بررسی برازش الگوی معادله‌ی ساختاری با داده‌های جمع‌آوری‌شده، وبا استفاده از نرم افزار Spss نسخه 21 و AMOS نسخه 18 در سظح معناداری 0.05 انجام شد. یافته ها: یافتههای پژوهش بیانگر آن است که ادراکات فعالیت های مدرسه ای و راهبردهای یادگیری خود تنظیمی بر عملکرد تحصیلی در بین دانش آموزان دبیرستان شهر سبزوار رابطه مثبت و معنی داری داشتند (P < /span><0.005).نتیجه گیری: براساس یافته ها آموزش خودتنظیمی در افزایش راهبردهای یادگیری و عملکرد تأثیر داشته است و میزان استفاده از راهبردهای شناختی، راهبرد فراشناختی و راهبردهای مدیریت منابع را بیشتر گزارش کرده بودند و همچنین عملکرد تحصیلی بالایی داشتند.
مهرنوش خداداد حسینی؛ ساناز اشکان
چکیده
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش برنامه دانش‌افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش‌آموزان ابتدایی بود. روش: این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش همه دانش‌آموزان پایه‌های سوم تا پنجم ابتدایی منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. نمونه پژوهش 120 دانش‌آموز ...
بیشتر
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش برنامه دانش‌افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش‌آموزان ابتدایی بود. روش: این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش همه دانش‌آموزان پایه‌های سوم تا پنجم ابتدایی منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. نمونه پژوهش 120 دانش‌آموز بود که با روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب و با روش تصادفی ساده در دو گروه مساوی (60 نفر گروه آزمایش و 60 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه دانش‌افزایی فراشناختی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزارهای پژوهش پرسشنامه‌های خلاقیت (تورنس، 1974) و عملکرد تحصیلی (فام و تیلور، 1999) بودند. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و کنترل در هر دو متغیر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش برنامه دانش‌افزایی فراشناختی معلمان باعث افزایش عملکرد تحصیلی (همه مولفه‌های آن شامل خودکارآمدی، برنامه‌ریزی، تاثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش) و پرورش خلاقیت (همه مولفه‌های آن شامل انعطاف‌پذیری، سیالی، بسط و ابتکار) دانش‌آموزان ابتدایی شد (05/0p <). نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، معلمان می‌توانند از روش آموزش برنامه دانش‌افزایی فراشناختی معلمان در کنار سایر روش‌های آموزشی برای بهبود عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش‌آموزان ابتدایی استفاده کنند.
غلام رضا تاج بخش؛ سجاد ریاحی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان ساکن در خوابگاه دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شده است. روش آن پیمایشی بوده و تعداد 205 نفر، حجم نمونه، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبق هبندی شده و ساده انتخاب شدند. یافته‌ها 8/ 2 درصد از پاسخ گویان به طور کلی کیفیت زندگی خود را خیلی ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان ساکن در خوابگاه دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شده است. روش آن پیمایشی بوده و تعداد 205 نفر، حجم نمونه، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبق هبندی شده و ساده انتخاب شدند. یافته‌ها 8/ 2 درصد از پاسخ گویان به طور کلی کیفیت زندگی خود را خیلی نامناسب، 8 / حاکی از آن است که 4 14 درصد وضعیت کیفیت / 43 درصد خوب، و 6 / 29 درصد نه خوب و نه بد، 9 / درصد نامناسب، 3 زندگی شان را در مجموع خیلی خوب توصیف کردند. از سویی، 2 درصد از پاس خگویان از وضعیت 46/ 23 درصد به طور نسبی رضایت داشتند، 3 / 3 درصد ناراضی بودند، 4 / سلامتی خود خیلی ناراضی و 9 24 درصد) نیز از وضعیت سلامتی شان کاملاً راضی / درصد راضی، و حدود ی کچهارم از نسبت نمونهای ( 4 بودند. در بین ابعاد چهارگانه کیفیت زندگی، بیشترین میانگین نمونهای، مربوط به بعد سلامت جسمانی بین سن، وضعیت تأهل، .(M=3/ و کمترین امتیاز مربوط به بعد سلامت محیطی بود ( 10 (M=3/56) در حالی که بین جنسیت ؛(p<0/ رشته تحصیلی، قومیت و عملکرد تحصیلی رابطه معنادار مشاهده شد ( 05 و دوره تحصیلی با عملکرد تحصیلی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه نشان داد که متغیر سن و قومیت در مرحله اول و متغیر قومیت و روابط اجتماعی8 درصد از واریانس متغیر تحت / 14 و 9 / (حمایتهای اجتماعی) در مرحله دوم توانستند به ترتیب 3 مطالعه (عملکرد تحصیلی) را تبیین کنند.
