عبادالله هادی پور؛ کامران محمد خانی؛ امیرحسین محمد داوودی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و واکاوی موانع موثر بر نشاط سازمانی در سازمانهای دولتی انجام شد.روششناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش اسناد نشاط سازمانی و اعضای هیأت علمی و مدیران و معاونان سازماندولتی استان مازندران در سال 1398 بودند. علاوه بر بررسی اسناد نشاط سازمانی، تعداد 11 نفر از خبرگان ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و واکاوی موانع موثر بر نشاط سازمانی در سازمانهای دولتی انجام شد.روششناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش اسناد نشاط سازمانی و اعضای هیأت علمی و مدیران و معاونان سازماندولتی استان مازندران در سال 1398 بودند. علاوه بر بررسی اسناد نشاط سازمانی، تعداد 11 نفر از خبرگان طبق اصل اشباع نظری با روش نمونهگیری هدفمند بهعنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از روشهای مرور اسناد و مصاحبه نیمهساختاریافته با خبرگان استفاده که روایی محتوایی آن توسط دو پژوهشگر دیگر تایید و پایایی آن با روش ضریب کاپای کوهن 83/0 محاسبه شد. در نهایت، دادهها با روش تحلیل مضمون در نرمافزار MAXQDA12 تحلیل شدند.یافتهها: یافتهها نشان داد که موانع موثر بر نشاط سازمانی در سازمانهای دولتی دارای 120 مفهوم، 49 مولفه و 9 مضمون بود. مضمون مدیریتی شامل پنج مولفه سبک رهبری مستبدانه، بیاعتمادی در کار، نظارت سختگیرانه، ناکارآمدی مدیران و نگرش منفی مدیران به کارکنان، مضمون فردی شامل شش مولفه منفینگری در کار، خودسانسوری و سکوت سازمانی، درونگرایی، نارضایتی شغلی، شکاف بیننسلی در سازمان و تبعیض جنسیتی، مضمون سازمانی شامل شش مولفه بیعدالتی در سازمان، شرایط سخت محیط کار، ساختار متمرکز سازمانی، بیثباتی شغلی، روابط انسانی کنترلشده و استرس شغلی، مضمون اقتصادی شامل هفت مولفه بیسامانی در حقوق بر اساس سمت، اهمالکاری در بازپسدهی پاداش و مزایا، تورم، گرانی و بیکاری چند سال اخیر، شکاف طبقاتی، توزیع نادرست خدمات و امکانات بین کارکنان، پرداخت مالیاتهای نامتناسب با حقوق و درآمد نامتناسب با هزینههای زندگی، مضمون سیاسی شامل پنج مولفه محدودیت آزادی سیاسی و فردی در سازمان، بیاعتمادی به توانایی دولت در بهبود وضعیت کشور، وجود فساد در سیستم اداری و مالی، بیاعتمادی به برنامهریزی در کارهای مدیران و عدم پایبندی مدیران و سرپرستان به قوانین و مقررات، مضمون محیط کالبدی شامل پنج مولفه محیطهای نامناسب برای استراحت، نبود امکانات و تجهیزات ورزشی، استفاده از رنگهای سرد و نامناسب در طراحی ساختمانها، عدم استفاده از نمادها و اصول بومی در معماری ساختمانها و استفاده نامناسب از روشنایی در ساختمانها، مضمون مذهبی- ارزشی شامل شش مولفه اهمالکاری در برگزاری جشنهای ملی و دینی بهصورت جمعی، سهلانگاری در برگزاری اعیاد و آیینهای مذهبی، سستی در برگزاری فعالیتهای مذهبی و معنوی، بیتوجهی به فرهنگهای سنتی، بدخلقی با دیگران بهعنوان یک ارزش و بیاعتمادی به قضا و قدر الهی، مضمون تکنولوژیکی شامل چهار مولفه ارتباط کارکنان با تکنولوژی نوین به جای روابط انسانی، کاهش نیاز به منابع انسانی به دلیل کاربرد تکنولوژی، تخصیص زمان زیاد برای استفاده از تکنولوژی و استفاده از تکنولوژی نوین (ربات) به جای انسان و مضمون اجتماعی- فرهنگی شامل پنج مولفه عدم دلبستگی و احساس تعلق به محل زندگی، نداشتن حس هویت و خاطرات خوش از محل زندگی، عضویت در گروهها و تشکلهای اجتماعی خاص، عدم حس آزادی و امنیت در جامعه و عدم دسترسی به فضاها، خدمات و امکانات در شهرها بود.بحث و نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، مدیران و برنامهریزان سازمانها میتوانند گام موثری در جهت رفع موانع موثر بر نشاط سازمانی بردارند که برای این منظور نیاز است تا شرایط را برای بهبود مضامین و مولفههای شناساییشده فراهم سازند.