شناسایی و دسته بندی موانع و چالش های رفتار شهروندی آموزشی (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه اول استان های شمالی کشور)

تجری, علیرضا; شجاعی, سامره; مستقیمی, محمودرضا; آزما, فریدون

doi:10.22034/ijes.2021.244681

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، رفتار سازمانی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

² استادیار، گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران

³ دانشیار، گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

⁴ استادیار، گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

https://doi.org/10.22034/ijes.2021.244681

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و دسته بندی موانع و چالش های رفتار شهروندی آموزشی در معلمان مقطع متوسطه اول استان های شمالی کشور انجام گرفت.
روش شناسی:این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش گرندد تئوری انجام شد. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیـۀ اساتید و معلمان مقطع متوسطه اول بودند کـه بـه روش گلوله برفی (ارجاع زنجیره ای) انتخــاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه با اساتید و معلمان به صورت فردی و گروهی انجام گرفت که این مصاحبه‌ها بر اساس شاخص هایی نظیر نوع مدرسه (دولتی و غیردولتی)، جنس، تحصیلات و سن جمع آوری شدند. در این تحقیق از روش سیستماتیک که به اسـتراوس و کـوربین نسبت داده می شود برای تجزیه و تحلیل دادهها اسـتفاده شد.
یافته ها: طی این پژوهش معلوم شد موانع و چالش های رفتار شهروندی آموزشی نزد معلمان با مقوله های تامین نیازهای اقتصادی و معیشتی، عدالت سازمانی، ویژگی های سازمانی معلمان، برنامه های راهبردی آموزش و پرورش، احترام مرتبط است. نظریه زمینه ای اصلی بر آمده از تحلیل یافته های پاسخگویان (الگویی از رفتار شهروندی آموزشی) در معلمان با نیازهای اقتصادی نشانگر این موضوع هستند که حقوق و مزایای دریافتی تاثیرات مستقیمی بر روی میزان بروز رفتارهای شهروندی آموزشی معلمان دارد. وجود احساس عدالت سبب می شود حداقل وضع موجود حفظ گردد و هر قدر این احساس بیشتر شود انگیزه فرد برای کار و تلاش افزایش می یابد. همچنین معلمان علاقمند میزان بیشتری از رفتار شهروندی آموزشی را از خود بروز می دهند. از آنجایی که معلمان متعهد این رفتار را مبتنی بر ارزش های متعهدانه و تکالیف خود قلمداد می کنند و بر این اساس از خود رفتار شهروندی آموزشی مناسبی نشان می دهد.
بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش معلمان برای کسب قدرت و پایگاه اجتماعی نیاز به احترام متقابل دارند. معلمانی که دارای این نیاز هستند به دنبال آموزش و یادگیری و یاددهی بوده و تمایل دارند محیط آموزشی را تحت کنترل خود داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

Atta M, Khan M J. (2016). Perceived organizational politics, organizational citizenship behavior and job attitudes among university teachers. Journal of Behavioural Sciences, 26(2).

Cheasakul U, Varma P. (2016). The influence of passion and empowerment on organizational citizenship behavior of teachers mediated by organizational commitment. Contaduría y Administración, 61(3): 422-440.

Choi S, Hwang C, Kwon D. (2019). On the Effect of Dispersed Leadership of Vocational Training Teachers on Job Satisfaction through Organization Citizenship Behavior and Teacher Empowerment. Journal of the Korea Society of Digital Industry and Information Management, 15(1): 109-122.

Da’as R A, Schechter C, Qadach M. (2019). School leaders’ cognitive complexity: Impact on the Big 5 model and teachers’ organizational citizenship behavior. Journal of School Leadership.

Danaeifard H, Alwani S M, Azar A. (2004). Methodology of qualitative research in management. Tehran: Saffar Publications.

Hadipoor A. (2019). The role of in-service training quality in organizational citizenship behavior of high school teachers. Journal of Management and Education Outlook, 1 (1): 13-1.

Kahrizi K,Tadayon Sangani P, Ahmadabadi A. (2019). Investigating the effect of dimensions of principals 'ethical leadership on teachers' organizational citizenship behavior. Journal of Teacher Professional Development, 4 (1): 59-43.

Kazem Zahbitali M, Hassani M. (2015). Explain the role of organizational characteristics of schools on teachers' trust and organizational citizenship behavior. School Psychology Quarterly, 4 (2): 89-65.

Kurtulmuş M. (2016). The effect of diversity management on teachers' organizational commitment and organizational citizenship behavior. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(3): 277-302.

Laurian-Fitzgerald S, Fitzgerald C. (2017). Teacher citizenship behavior. Education and Applied Didactics, 1(1): 26-35.

Partabian A, Amiri M. (2015). Investigating the relationship between organizational citizenship behavior and teachers' ethical behavior. Journal of Educational Research, 1 (4): 106-85.

Shams al-Dini Motlagh M H, Mohammad Jani M R. (2014). Study of the effect of organizational commitment on organizational citizenship behavior among teachers in Kerman. Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, 3 (3): 471-447.

Shrestha M, Subedi D. (2020). Organizational Citizenship Behavior among Teachers of Nepal: Did Locale Contribute it’s in School Settings?. American Journal of Economics and Business Management, 3(1): 1-23.

Somech A, Khotaba S, Lavy, S. (2019). Daily Dynamics of Teachers’ Organizational Citizenship Behavior: Social and Emotional Antecedents and Outcomes. Frontiers in Psychology, 10.

Sutoris P. (2018). Elitism and its challengers: Educational development ideology in postcolonial India through the prism of film, 1950–1970. International Journal of Educational Development, 60: 1-9.

Tufan A, Elma C, Çinkir S. (2019). Effect of Gender on Teachers' Organizational Citizenship Behavior: A Meta-Analysis. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 14(3): 106-128.

Uzun T. (2018). A Study of Correlations between Perceived Supervisor Support, Organizational Identification, Organizational Citizenship Behavior, and Burnout at Schools. European Journal of Educational Research, 7(3): 501-511.

جامعه شناسی آموزش و پرورش

شناسایی و دسته بندی موانع و چالش های رفتار شهروندی آموزشی (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه اول استان های شمالی کشور)

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 1
تیر 1400
صفحه 26-37

شناسایی و دسته بندی موانع و چالش های رفتار شهروندی آموزشی (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه اول استان های شمالی کشور)

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 1تیر 1400صفحه 26-37

دوره 14، شماره 1
تیر 1400
صفحه 26-37