علوم اجتماعی
سعید شفاهی؛ علیرضا چناری؛ صغری افکانه
چکیده
هدف: مدیریت دانش نقش مهمی در رشد و توسعه سازمانهای مختلف بهویژه سازمانهای آموزشی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی تاثیر شاخصهای توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش در دانشگاههای آزاد اسلامی استان تهران بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش همه اعضای هیأتعلمی و حقالتدریس دانشکدههای ...
بیشتر
هدف: مدیریت دانش نقش مهمی در رشد و توسعه سازمانهای مختلف بهویژه سازمانهای آموزشی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی تاثیر شاخصهای توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش در دانشگاههای آزاد اسلامی استان تهران بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا مقطعی بود. جامعه پژوهش همه اعضای هیأتعلمی و حقالتدریس دانشکدههای علوم تربیتی دانشگاههای آزاد اسلامی استان تهران در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 210 نفر بودند. نمونه پژوهش بر اساس جدول کرجسی و مورگان 160 نفر برآورد که با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محققساخته توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش (67 گویه) بود که روایی صوری آن توسط خبرگان دانشگاهی تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 92/0 محاسبه شد. دادهها با روشهای تحلیل عاملی اکتشافی و معادلات ساختاری در نرمافزارهای SPSS نسخه 23 و LISREL نسخه 7/8 تحلیل شدند.یافتهها: یافتهها نشان داد که توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش دارای 67 گویه در 14 عامل و 6 بعد ساختار سازمانی و زیرساخت فناوری اطلاعات بهعنوان عوامل علّی، بسترهای فرهنگی موثر بر توسعه آینده پژوهی و راهبردهای مدیریتی بهعنوان عوامل زمینهساز، همسویی دانشگاه با نیازهای تحولی جامعه و سیاستگذاریهای آموزش عالی بهعنوان عوامل مداخلهگر، خلق دانش، تسهیم دانش، بهکارگیری دانش و ذخیرهسازی دانش بهعنوان پدیده محوری، تحول در سیستم آموزشی و نهادینهشدن آیندهنگاری و خطمشیگذاری بهعنوان راهبردها و توسعه هوشیاری سازمانی و بهرهوری نیروی انسانی بهعنوان پیامدها بود؛ بهطوری که همه عاملها دارای نسبت روایی محتوایی بالاتر از 70/0، میانگین واریانس استخراجشده بالاتر از 5/0 و پایایی کرونباخ بالاتر از 80/0 بودند. مدل شاخصهای توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش در دانشگاههای آزاد اسلامی استان تهران برازش مناسبی داشت. در این مدل هر یک از عاملها بر بعد مربوط به خود و عوامل علّی بر عوامل زمینهساز، عوامل مداخلهگر و پدیده محوری تاثیر مستقیم و معنادار، عوامل زمینهساز، عوامل مداخلهگر و پدیده محوری بر راهبردها و عوامل زمینهساز، پدیده محوری و راهبردها بر پیامدها تاثیر مستقیم و معنادار داشتند (001/0P<).بحث و نتیجهگیری: نتایج این مطالعه میتواند توسط مدیران و مسئولان نظامهای آموزشی بهویژه نظام آموزش عالی با هدف توسعه آینده پژوهی مدیریت دانش در راستای ایجاد مزیت رقابتی مورد استفاده قرار گیرد.
علوم اجتماعی
ماکان آریا پارسا؛ محمدرضا دلوی اصفهان
چکیده
هدف: با توجه به اهمیت کارآفرینی در عصر متاورس بهویژه با رویکرد آینده پژوهی، پژوهش حاضر با هدف استقرار الگوی کارآفرینی با رویکرد آینده پژوهی در عصر متاورس در شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمّی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی اعضای هیأتعلمی دانشگاهها ...
بیشتر
هدف: با توجه به اهمیت کارآفرینی در عصر متاورس بهویژه با رویکرد آینده پژوهی، پژوهش حاضر با هدف استقرار الگوی کارآفرینی با رویکرد آینده پژوهی در عصر متاورس در شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمّی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی اعضای هیأتعلمی دانشگاهها و مدیران شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات بودند که طبق اصل اشباع نظری 17 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند بهعنوان نمونه انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمّی کارکنان و مدیران شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات در 29 کلان شهر کشور ایران به تعداد 45331 نفر بودند که طبق فرمول کوکران حجم نمونه 184 نفر محاسبه و با توجه به ریزشهای احتمالی 200 نفر از آنها با روش نمونهگیری در دسترس بهعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش در بخشهای کیفی و کمّی بهترتیب مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته (51 گویهای) بودند که روایی مصاحبهها با روش مثلثسازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 88/0 محاسبه شد و روایی صوری پرسشنامه با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 92/0 محاسبه شد. دادههای بخش کیفی با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی بر اساس نظریه دادهبنیاد در نرمافزار MAXQDA-2018 و دادههای بخش کمّی با روشهای تحلیل عاملی اکتشافی و مدلیابی معادلات ساختاری در نرمافزارهای SPSS-23 و SMART PLS-4 تحلیل شدند.یافتهها: یافتههای بخش کیفی نشان داد که استقرار الگوی کارآفرینی با رویکرد آینده پژوهی در عصر متاورس در شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات دارای 293 مفهوم، 47 مقوله فرعی و 17 مقوله اصلی در 6 بعد بود؛ بهطوری که بعد شرایط علّی شامل 11 مقوله فرعی در 4 مقوله اصلی تعادل میان اکتشاف فرصت و ایجاد مزیت رقابتی، توسعه نوآوری، چشمانداز رشد و بهرهمندی از رویکردهای علمی و استراتژیک، بعد شرایط زمینهای شامل 6 مقوله فرعی در 2 مقوله اصلی رویکرد تنظیمی و رویکرد شناختی- هنجاری، بعد شرایط مداخلهگر شامل 6 مقوله فرعی در 3 مقوله اصلی سیاستها و برنامهریزیهای کلان کشور در مسائل اشتغالزایی و کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات، تحرک انگیزشی مسائل مادی و معنوی و پویایی سازمان، بعد پدیده محوری شامل 5 مقوله فرعی در 2 مقوله اصلی ساختار سازمانی کارآفرینی و سیاستهای سازمانی کارآفرینی، بعد راهبردها شامل 11 مقوله فرعی در 4 مقوله اصلی داشتن تفکر استراتژیک، اقدامات آیندهنگر، بهبود فرآیندهای کاری و استفاده از آموزش و مدیریت دانش و بعد پیامدها شامل 8 مقوله فرعی در 2 مقوله اصلی رونق و شکوفایی اقتصاد و توسعه هدفمند جامعه بود. همچنین، یافتههای بخش کمّی نشان داد که تعداد 32 پرسشنامه مفقوده وجود داشت و تحلیلهای بخش کمّی برای 178 نفر انجام شد. بر اساس تحلیلها همه ابعاد دارای بار عاملی و میانگین واریانس استخراجشده بالاتر از 50/0 و پایایی بالاتر از 70/0 بودند. افزون بر آن، استقرار الگوی کارآفرینی با رویکرد آینده پژوهی در عصر متاورس در شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات دارای برازش قابل قبولی بود و در الگوی مذکور شرایط علّی بر پدیده محوری؛ پدیده محوری، شرایط زمینهای و شرایط مداخلهگر بر راهبردها و راهبردها بر پیامدها اثر مستقیم و معنادار داشت (001/0P<).بحث و نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر درباره استقرار الگوی کارآفرینی با رویکرد آینده پژوهی در عصر متاورس در شرکتهای دانشبنیان حوزه فناوری اطلاعات دارای تلویحات کاربردی بسیاری برای متخصصان و برنامهریزان شرکتهای دانشبنیان بهویژه در حوزه فناوری اطلاعات است و آنان بر اساس نتایج این پژوهش میتوانند گام موثری در جهت اشتغالزایی و استقرار کارآفرینی در عصر متاورس بردارند.
نادیا لشکری؛ محمد صالحی؛ فرشیده ضامنی
چکیده
هدف: هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبهبندی ابعاد و مؤلفههای آینده پژوهی در دانشگاههای آزاد اسلامی استان مازندران بود.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاریردی و از نظر روش توصیفی از نوع زمینهیابی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری آن را کلیه مدیران و معاونین واحدها، مدیران و معاونین دانشکدهها، ...
بیشتر
هدف: هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبهبندی ابعاد و مؤلفههای آینده پژوهی در دانشگاههای آزاد اسلامی استان مازندران بود.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاریردی و از نظر روش توصیفی از نوع زمینهیابی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری آن را کلیه مدیران و معاونین واحدها، مدیران و معاونین دانشکدهها، مدیران گروههای دانشگاههای آزاد اسلامی استان مازندران به تعداد 700 نفر تشکیل میدهند که بر اساس فرمول کوکران، تعداد 248 نفر با روش نمونهگیری «تصادفی طبقهای» به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته آینده پژوهی با 78 سوال استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS20 وآزمون تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد.یافتهها: آیندهپژوهی دارای دو بعد و 12 مولفه «سازمانی (خلق چشمانداز استراتژیک، بهبود اتحاد و توافق، فشار عملکرد در پژوهش، میل به تغییر، سازگاری با محیط، کشف روندهای گذشته پژوهش) و عملکردی (کاربرد دانش در پژوهش، پاسخگویی به نیازهای پژوهشی، استعدادیابی پژوهشی، سرنوشت مشترک در پژوهش، روحیه و حمایت پژوهشی، شناسایی فرصتهای بازار) است. تأثیر همه ابعاد و مؤلفهها بر آینده پژوهی تأیید شد. در بین ابعاد آینده پژوهی، بعد سازمانی با بار عاملی 962/0 دارای تأثیر بیشتر و بعد عملکردی با بار عاملی 950/0 دارای تأثیر کمتر است. نتیجهگیری: همه ابعاد و مؤلفهها بر آینده پژوهی تاثیر دارند و بعد سازمانی دارای بیشترین تاثیر بر آینده پژوهی است. لذا کارگاههای آموزشی و همایشها برای آشنایی مدیران و اعضای هیات علمی با آینده پژوهی برگزار گردد.