ناصر کمالپورخوب؛ سیدضیاء هاشمی؛ سیدمحمود نجاتی حسینی
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی و اولویتبندی مؤلفههای شهروندی مطلوب از نظر نظام رسمی جمهوری اسلامی و میان دانشآموزان انجام گرفت.روش: روش مطالعه این پژوهش کمی-کیفی بود که برمبنای آن نخست با مرور اسناد رسمی(قانون اساسی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش) با منطق روش تحلیل محتوای کیفی، مؤلفههای تربیت شهروندی مطلوب مدنظر نظام جمهوری ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی و اولویتبندی مؤلفههای شهروندی مطلوب از نظر نظام رسمی جمهوری اسلامی و میان دانشآموزان انجام گرفت.روش: روش مطالعه این پژوهش کمی-کیفی بود که برمبنای آن نخست با مرور اسناد رسمی(قانون اساسی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش) با منطق روش تحلیل محتوای کیفی، مؤلفههای تربیت شهروندی مطلوب مدنظر نظام جمهوری اسلامی ایران به صورت نظری، فیشبرداری شد. سپس فرایند کدگذاری کیفی روی آنها انجام گرفت. در ادامه برای شناسایی جایگاه مؤلفههای شهروندی و نمود آنها در بین دانشآموزان(واحد تحلیل)، از میان معلمان متوسطه پسرانه شهر تهران به عنوان واحد مشاهده به روش پیمایش و با استفاده از نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، نمونهی 210 نفری انتخاب شد. دادهها با استفاده از پرسشنامه خودساخته جمعآوری گردید که مقدار الفای آن 82/. در سطح قابل قبولی بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss و با استفاده تحلیل عامل اکتشافی و در سطح معناداری 0.05 انجام شد.یافتهها: در این پژوهش با واکاوی مفهومی اسناد مورد مطالعه، مشخص شد که تمامی مؤلفههای تربیت شهروندی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت دین و رسیدن به قرب الهی مفهومسازی شد. براین اساس شهروند در حوزه دینی با شاخصهای اعتقادی، عبادی، شناختی و در حوزه اجتماعی با شاخصهای منفعت اجتماعی، مشارکت و نقشآفرینی مجزای اجتماعی مطلوب بهشمار میآید. با بررسی محورهای شهروندی در بین دانشآموزان مؤلفهی اعتماد و مسئولیتپذیری با (مقدارویژه 012/6 و تعهد دینی و سازمانی با مقدار ویژه 073/2 بیشترین نمود را در بین دانآموزان داشتند. نتیجه گیری: با بررسی نسبت داههای دو بخش کمی و کیفی میتوان نتیجه گرفت لزوم توجه به اولویتهای تربیت دانشآموزان بهعنوان شهروندان آینده میتواند به همگرایی دورنی نظام رسمی و واقعیت جامعه کمک کند.