چکیده
دموکراتیزهشدن روابط علم و جامعه: از باسوادی علمی تا تولید مشترک دانش محمدامین قانعی راد [1] ابوالفضل مرشدی [2] چکیده این مقاله به بررسی وضعیت ایران و دیگر کشورهای جهان و تحلیل دیدگاهها و تجربیات دانشمندان دورۀ مدرن در زمینۀ ارتباط علم و جامعه میپردازد. دانشمندان همواره خواهان ارتباط با جامعه و گروههای ...
بیشتر
دموکراتیزهشدن روابط علم و جامعه: از باسوادی علمی تا تولید مشترک دانش محمدامین قانعی راد [1] ابوالفضل مرشدی [2] چکیده این مقاله به بررسی وضعیت ایران و دیگر کشورهای جهان و تحلیل دیدگاهها و تجربیات دانشمندان دورۀ مدرن در زمینۀ ارتباط علم و جامعه میپردازد. دانشمندان همواره خواهان ارتباط با جامعه و گروههای مردم بودهاند که بیشتر جریانی یکسویه و مبتنی بر منطق تک گویی از دانشمندان به سوی عامۀ نادان و غافل بوده است؛ اما در دهههای اخیر ارتباط علم و جامعه دگرگونی یافته و رفته رفته به فرایندی گفتوگویی و مشارکت باز مبدل شده است. مقالۀ حاضر در پی پاسخگویی به این سؤالات است: - صورتهای ارتباط علم و جامعه در دهههای اخیر چگونه بودهاند؟ - این صورتبندیها چه ارتباطی با دگرگونی صورت جامعه داشتهاند؟ - بین صورتهای دموکراسی معاصر و صورتهای ارتباط علم و جامعه چه توازنی وجود دارد؟ - وضعیت ارتباط علم و جامعه را در ایران چگونه میتوان در سمت و سوی رابطۀ دموکراتیک تر سامان داد؟ مقاله پیوند بین سه مقولۀ علم، جامعه و دموکراسی را بررسی میکند تا پیوند صورتبندیهای مفهومی مزبور با تحولات اجتماعی و دگرگونی در صورتهای دموکراسی معاصر را روشن کند. یافتههای این مطالعه نشان میدهد که ظهور تحولات فرهنگی و تکنولوژیک و شکلگیری مدرنیتۀ اخیر یا جامعۀ پسامدرن در دموکراتیزه کردن دانش و جامعه مؤثر بوده است. بخش نهایی مقاله با نگاهی به وضعیت ایران مجموعهای از پیشنهادها را برای گسترش فرایندهای دموکراتیک در رابطۀ علم و جامعۀ ایران طرح میکند. [1] . دانشیار جامعهشناسی، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ghaneirad@yahoo.com [2] . دانشجوی دکترای جامعهشناسی، دانشگاه تهران